موانع رشد تفکر انتقادی در کتابخانه های دانشگاهی ازدیدگاه دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی و خلیج فارس بوشهر

مقدمه: آموزش تفکر انتقادی وظیفه مهم نهادهای آموزشی است. از این رو کتابخانه های دانشگاهی به عنوان جزء جدایی ناپذیر نهادهای آموزشی بایستی با ایجاد و تقویت تفکر انتقادی، به کاربران خود کمک کنند تا بتوانند بیش ترین استفاده را از امکانات و منابع اطلاعاتی ببرند. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی موانع و بازدارنده های قابل ملاحظه در راه ایجاد محیط مناسب رشد تفکر انتقادی در کتابخانه های دانشگاهی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی و خلیج فارس بوشهر است. روش ها: در این پژوهش توصیفی پیمایشی، موانع رشد تفکر انتقادی در کتابخانه های دانشگاهی از دیدگاه نمونه ۷۹۳ نفری دانشجویان در حال تحصیل سال های ۹۲-۱۳۹۱ در کلیه گروه های آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی و خلیج فارس بوشهر که به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده بودند، بررسی شد. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا که با طیف لیکرت ۵ گزینه ای طبقه بندی شده بود، گردآوری شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسی و پایایی آن به وسیله روش برآورد ضریب آلفای کرونباخ (۸۴/۰) تایید گردید. تحلیل آماری داده ها نیز با استفاده از آمار توصیفی، آزمون های تی تک نمونه ای، من ویتنی و کروسکال والیس انجام گرفت. نتایج: نمره میانگین در حیطه های موانع زبانی (میانگین وزنی ۵۹/۳)، ذاتی کاربران (میانگین وزنی ۴۹/۳)، جامعه شناختی و روان شناختی کاربران (میانگین وزنی ۳۸/۳) و منطقی (میانگین وزنی ۳۴/۳) از نقطه برش ۳ بالاتر بود و در سطح معنا داری (۰۰۰۱/۰=p) قرار گرفت، واین موانع از نظر دانشجویان به عنوان موانع مهم رشد تفکر انتقادی شناخته شد. نتیجه گیری: کتابخانه ها و کتابداران دانشگاهی می توانند با ایجاد جو پرسش گری و بستر مناسب برای تبادل نظر به بهبود ارتباطات زبانی کاربران خود کمک کنند. برپایی کارگاه هایی برای ارتقای مهارت های اطلاع یابی، استراتژی های جستجو، ارزیابی ارزش و اعتبار محتوای اطلاعات و همچنین برگزاری تورهای آموزش استفاده از تجهیزات کتابخانه ای می تواند موانع عمده رشد تفکر انتقادی یعنی عدم توانایی در تعیین نیازهای اطلاعاتی و مراحل مختلف شناسایی تا استفاده موثر از اطلاعات توسط دانشجویان را برطرف نماید.