پترولوژی و ژئوشیمی مخروط های آتشفشانی پلیو-کواترنری بوبک و سیخ کوه، باختر نهبندان، خاور پهنه لوت

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 55

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NQUA-1-3_003

تاریخ نمایه سازی: 27 مرداد 1402

چکیده مقاله:

مخروط­های آتشفشانی کوه بوبک و سیخ­کوه در جنوب خاوری استان خراسان جنوبی و در شمال و جنوب باختری  شهرستان نهبندان واقع شده اند. از دیدگاه تقسیم بندی زمین شناسی ساختاری ایران آنها متعلق به پهنه لوت می باشند. این مخروط­ها عمدتا از سنگهای آذرین خروجی تراکی بازالت، و تراکی آندزیت تشکیل شده­ و دارای  بافت غالب پورفیریتیک هستند. کانی­های اصلی سازنده آنها پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین، هورنبلند و بیوتیت و کانی ­های فرعی و ثانویه آنها کوارتز، سریسیت، اپیدوت، زئولیت و کلسیت  می­باشد. تعداد ۱۲ نمونه ازسنگ های سالم منطقه جهت انجام تجزیه های شیمیایی  عناصر اصلی و فرعی به ترتیب با روش های XRF  و ICP  انتخاب و به آزمایشگاه زرآزمای ماهان ارسال و مورد تجزیه قرار گرفتند. مشخصات ژئوشیمیایی این سنگها نشان می­دهد که که ماگمای اولیه این سنگ ها تحول ازکلسیمی- قلیایی تا قلیایی دارد. در نمودارهای عنکبوتی، غنی شدگی از عناصر LREE  و تهی شدگی از HREE با الگوی موازی و مشابه دیده می شود که حاکی از منشا یکسان آنها می­باشد. علاوه بر این، غنی شدگی در  LILE و Pb نسبت های عناصری Nb/ U و   Ce/Pb نیز نشان دهنده ی آلودگی پوسته ای ماگمای سازنده سنگ های منطقه است. از طرفی نمودارهای ژئوشیمیایی، نسبت هایLa/Yb  در مقابل La و TiO۲ در مقابل Zr نشان­دهنده روند تبلور تفریقی در نمونه ها است. همچنین این نمودارها نشان می دهند که ماگمای اولیه این سنگ ها، با منشا گوشته ای، دچار فرآیند تفریق و آلودگی پوسته ای شده است.  نمودارهای تکتونوماگمایی، آنومالی منفی Nb وTi   و مشخصات ژئوشیمیایی در این سنگها حاکی از شکل گیری این آتشفشان ها در محیط فرورانشی است.