بررسی عوامل مرتبط با مصرف میوه و سبزیجات در دانش آموزان دبیرستانی شهر اصفهان با استفاده از تئوری رفتار برنامه ریزی شده در سال تحصیلی ۱۳۹۲-۱۳۹۱

مقدمه: امروزه در میان نوجوانان، سبک زندگی کم تحرک همراه با رژیم غذایی حاوی مقادیر کم میوه و سبزیجات و میزان بالای کربوهیدرات پیچیده و چربی به طور چشمگیری افزایش یافته است. این رفتارهای ناسالم با چاقی، دیابت نوع دو، فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی در ارتباط می باشد. هدف از این مطالعه تعیین عوامل مرتبط با مصرف میوه و سبزی در میان دانش آموزان دبیرستانی با استفاده از تئوری رفتار برنامه ریزی شده (TPB) جهت شناخت متغیرهای موثری که در مداخلات مورد توجه قرار می گیرد، می باشد.              روش ها: در یک مطالعه توصیفی – تحلیلی در سال تحصیلی ۱۳۹۲-۱۳۹۱ با استفاده روش نمونه گیری چندمرحله ای، ۶۴۸ دانش آموز دبیرستانی که پرسشنامه مبتنی بر سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده شامل: نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده، قصد و مصرف میوه و سبزیجات را تکمیل نمودند، انتخاب شدند. آنالیز آماری داده ها با استفاده از آزمون های توصیفی، همبستگی اسپیرمن، من ویتنی، کروسکال والیس و رگرسیون خطی انجام شد. یافته ها: میانگین سنی آزمودنی ها ۶۳/۱۵ با انحراف معیار ۰۲/۱ بود. نتایج مطالعه نشان داد میانگین مصرف روزانه میوه ها و سبزیجات در جنس دختر به ترتیب ۷۵/۱ و۳۶/۱ و در پسران ۴۶/۱ و۲۴/۱ در روز بود. اجزای تئوری با هم دیگر به خوبی قصد مصرف میوه و سبزیجات را در دانش آموزان پیش بینی می کردند که میزان R۲ حدود۴۳% به دست آمد. کنترل رفتاری درک شده و سپس نگرش و هنجارهای انتزاعی مهم ترین متغیرهای پیش گویی کننده قصد بودند. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که ارتقا کنترل رفتاری درک شده دانش آموزان برای افزایش مصرف میوه و سبزیجات باید به عنوان اولویت های برنامه های ارتقا دهنده سلامت در میان دانش آموزان در نظر گرفته شود. همچنین نتایج حاکی از آن می باشد که تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند به عنوان یک چهارچوب مناسب جهت افزایش رفتارهای تغذیه ای سالم از جمله مصرف میوه و سبزیجات برای نوجوانان به کار رود. واژه های کلیدی: میوه و سبزیجات، دانش آموزان، تئوری رفتار برنامه ریزی شده