تحلیل ارتباط بین میزان فلزات سنگین در نمونه های آب و رسوب تالاب انزلی

مقدمه: رسوبات ظرفیت بالایی در پیوند با فلزات سنگین آب های آلوده دارند. به دلیل تغییر شرایط محیط های آبی، این گونه رسوبات همواره به عنوان یک منبع بالقوه آلودگی منابع آب محسوب می شوند. تالاب انزلی در حاشیه جنوبی دریای خزر به عنوان یک محیط آبی که از جنبه اکوسیستم دارای اهمیت بالایی می باشد، همواره در معرض ورود آلودگی فلزات سنگین قرار داشته است. هدف از این تحقیق، بررسی میزان اثرپذیری رسوبات کف تالاب از آلودگی فلزات سنگین محیط آبی فوقانی بود. روش ها: در این تحقیق نمونه های آب و رسوب از کف تالاب انزلی در ۱۲ ایستگاه برداشته شد و میزان فلزات سنگین Pb، Ni، Cr، V و Hg در آن ها مورد اندازه گیری قرار گرفت. روش هضم کامل اسیدی جهت سنجش میزان کل فلزات سنگین رسوبات مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه جهت بررسی ارتباط بین میزان عناصر در آب و رسوب از روش تحلیل همبستگی کانونیک (Canonical correlation analysis یا CCA) استفاده گردید. یافته ها: نتایج سنجش میزان فلزات سنگین حاکی از غلظت بالای فلزات سنگین به خصوص در نمونه های رسوب بود. این مقادیر برای سرب، نیکل، کروم، وانادیوم و جیوه به ترتیب ۵/۱۹، ۱/۶۰، ۱/۹۰، ۳/۹۹ و ۸/۲ میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک خاک مشاهده گردید. همچنین یافته های حاصل از CCA بیانگر وجود ارتباط قوی بین دو دسته میزان عناصر در آب و رسوب بود. بررسی های بیشتر بر روی نتایج حاصل از CCA بیانگر تاثیرپذیری دسته پارامتر رسوب از عناصر کروم و جیوه و تاثیرپذیری دسته پارامتر آب از عناصر کروم، جیوه و سرب بود. نتیجه گیری: روش آماری مورد استفاده در این تحقیق می تواند به عنوان روشی مناسب و کم هزینه در تحلیل آلودگی محیط های آبی مورد استفاده قرار گیرد. واژه های کلیدی: فلزات سنگین، رسوب، تالاب انزلی، تحلیل همبستگی کانونیک