بررسی ارتباط برخی فاکتورهای جمعیت شناختی (دموگرافیک) با سن یائسگی طبیعی در زاهدان

مقدمه: با توجه به عوارض جسمی، روحی و روانی یائسگی های زودرس و دیررس لازم است عوامل موثر بر زمان یائسگی به خصوص فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی شناخته شوند. از آن جایی که سلامت خانواده در وهله اول منوط به سلامت مادران است و این پدیده در زنان اتفاق می افتد، از این رو هدف مطالعه حاضر تعیین سن یائسگی و فاکتورهای اجتماعی مرتبط با آن در شهر زاهدان می باشد. روش کار: در این مطالعه مقطعی تعداد ۵۰۰ زن یائسه شهر زاهدان در سال ۸۶ از ۲۳ مرکز بهداشتی درمانی و ۱۵ پایگاه بهداشتی انتخاب و بررسی شدند. نمونه گیری از کنار مراکز شروع شد و تا تکمیل تعداد ۱۳ نمونه مورد نیاز در هر مرکز و با در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه ادامه یافت. اطلاعات با استفاده از مصاحبه جمع آوری شد و توسط ANOVA و روش تجزیه به مولفه های اصلی (Principal component analysis (PCA)) و در نهایت با آنالیز رگرسیون خطی چند گانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه متوسط سن یائسگی ۳/۶ ± ۳/۴۷ و میانه سن یائسگی ۴۸ سال به دست آمد. متوسط سن یائسگی در زنان تا به حال ازدواج نکرده (۶/۴۴ سال، ۰۴/۰ P =)، سطح درآمد پایین (۳/۴۵ سال، ۰۴۳/۰ P =)، با طبقه اقتصادی- اجتماعی پایین (۲/۴۵ سال، ۰۴۸/۰ P =)، مصرف کننده دخانیات (۸/۴۵ سال، ۰۳۹/۰ P =) به طور معنی داری پایین تر از سایرین بود. نتیجه گیری: علاوه بر نقش ژنتیک و فاکتورهای قاعدگی تولید مثلی، فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی نیز می توانند در سن یائسگی موثر باشند. به دلیل ارتباط این پدیده با بیماری ها، اختلالات، عوارض و میزان مرگ و میر زنان، باید به عنوان یک مساله اپیدمیولوژیک در جوامع، مورد توجه بیشتر قرار گیرد و از زودرس بودن آن تا حد امکان جلوگیری شود. واژه های کلیدی: فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی، سن یائسگی، زاهدان