ارزیابی تاثیر سازه های سنتی استحصال آب باران در بهبود شرایط خاک (مطالعه موردی بندسارهای جنوب سبزوار)

کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک منجر به ابداع روش­هایی جهت استحصال سیلاب توسط بومیان و کشاورزان این مناطق شده است که بندسار نمونه­ای از این روش­ها در استان­های خراسان رضوی و جنوبی می باشد. در این تحقیق اثر استحصال سیلاب در بندسارها بر روی میزان مواد آلی و بافت خاک مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور در منطقه مورد مطالعه ۵ منطقه دارای بندسار در نظر گرفته شده است. در هر یک از محل های منتخب سه پروفیل در داخل بندسار و سه پروفیل در خارج آن به عمق ۶۰ سانتی­متر حفر گردید و از سه عمق ۲۰-۰، ۴۰-۲۰ و ۶۰-۴۰ سانتی­متر آن نمونه­برداری صورت گرفت (جمعا ۹۰ نمونه). نمونه­ ها برای تعیین درصد مواد آلی، شن، سیلت و رس به آزمایشگاه منتقل شدند. سپس نتایج حاصل از آزمایشات به وسیله آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که درصد مواد آلی در داخل بندسارها نسبت به خارج آن­ها بیشتر است و بیشترین میزان ماده آلی ۷۵/۱ درصد و در داخل بندسار و کمترین میزان آن ۴۸/۰ و در خارج بندسار می باشد و تفاوت میزان آلی در داخل و خارج بندسارها از لحاظ آماری در سطح ۵ درصد معنی­دار است. بیشترین میزان شن در مناطق شاهد و به میزان ۳۲/۸۲ درصد و بیشترین میزان سیلت و رس در داخل بندسارها و به ترتیب ۸۶/۵۲ و ۹۳/۵۲ درصد می باشد. به طور کلی نتایج نشان می دهد که بندسارها باعث افزایش ماده آلی خاک و نیز ریزتر شدن بافت خاک گردیده اند.