بررسی تاثیر خوداستنادی نویسنده بر رتبهبندی کشورهای منطقه چشمانداز ۱۴۰۴ بر اساس میانگین استناد به هر مقاله

بر اساس سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ پیش بینی شده است که ایران جایگاه نخست علمی و توانا در تولید علم و فناوری را در بین کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی کسب کند. بنابراین، در این پژوهش بر اساس داده های پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس، تاثیر خوداستنادی بر رتبه بندی ۲۶ کشور منطقه آسیای جنوب غربی در حوزه موضوعی زئونوز بررسی شده است. در این پژوهش از روش های علم سنجی و تحلیل استنادی استفاده شده است. کلیدواژه های حوزه زئونوز در زمینه های عنوان و موضوع جستجو شده و نتیجه آن به طور جداگانه با هر یک از کشورهای مورد نظر ترکیب شده است. تمامی تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس نتیجه این جستجو، یعنی ۱۹۲۰۵ مقاله است، صورت پذیرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر خوداستنادی نویسنده بر رتبه بندی کشورهای منطقه چشم انداز ۱۴۰۴ بر اساس میانگین استناد به هر مقاله است. از نظر تعداد مقاله ،کشورهای ترکیه، اسرائیل و ایران به ترتیب با ۸۳۹۷، ۵۵۹۵ و ۳۸۰۷ مقاله فعال ترین کشورها هستند. از نظر میانگین استناد به هر مقاله، کشورهای آذربایجان، اسرائیل و فلسطین به ترتیب با ۸۳/۳۰، ۹۶/۱۸ و ۱۴/۱۲ سه جایگاه نخست را به خود اختصاص داده اند. از نظر میزان خود استنادی، ایران، تاجیکستان و ترکیه به ترتیب با ۹۲/۲۲، ۵۱/۲۰ و ۸۵/۱۹ درصد بیشترین میزان خوداستنادی را داشته اند. از نظر میانگین استناد به هر مقاله بدون احتساب خوداستنادی نیز به ترتیب آذربایجان، اسرائیل و فلسطین به ترتیب با ۴۵/۳۰، ۲۱/۱۷ و ۱۲ نخستین جایگاه ها را به خود اختصاص داده اند. ایران از نظر تعداد مقاله در منطقه رتبه نسبتا خوبی دارد. ولی با وجود رشد فزاینده تعداد مقاله های زئونوز ایران در سال های اخیر، هنوز هم از نظر تعداد مقاله نسبت به کل جمعیت در جایگاه مناسبی قرار ندارد. تقریبا میانگین استناد به هر مقاله ایران همواره پایین تر از سایر کشورهای منطقه بوده است. اغلب کشورهایی که از نظر میانگین استناد به هر مقاله رتبه مناسبی ندارند، میزان خوداستنادی بالایی دارند. ولی برخی از کشورها، از جمله ایران، پیش و پس از حذف خوداستنادی هیچ تغییر رتبه ای نداشته اند. بنابراین، خوداستنادی شیوه مناسبی برای ارتقای رتبه ایران از نظر میانگین استناد به هر مقاله نیست. به کشورهایی که از نظر میانگین استناد به هر مقاله در وضعیت مناسبی قرار ندارند، از جمله ایران، پیشنهاد می شود تا با انتشار مقاله های خود در نشریه های دارای ضریب تاثیر بالاتر، میانگین استناد به مقاله های خود را بالا ببرند نه با خوداستنادی بیشتر.