اثرات فیزیولوژیک تنش کم آبی روی عملکرد دانه، فعالیت های شیمیایی و بیوشیمیایی ارقام سویا

به منظور بررسی اثرات تنش های کم آبی به روی خصوصیات زراعی، شیمیایی و بیوشیمیایی در پنج رقم سویا ،(Glycine max)، آزمایشات مزرعه ای در سال های زراعی 1387 و 1388 به صورت آزمایشات اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام گرفت. تیمارهای آبیاری (S) در این آزمایش شامل 3 سطح [آبیاری در زمان هایی که تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A به ترتیب برابر 50 ((SB(17B، شرایط مطلوب آبیاری)، 100 ((SB(2B، تنش متوسط کم آبی) و 150 ((SB(3B، تنش شدید کم آبی) میلیمتر] ارقام شامل پنج رقم Willians Chippewa, T.M.S, (Clean, LB(17B و( MB(9B) بودند. نتایج آزمایشات نشان دادند که سطوح مختلف تنش های کم آبی، میزان آنتی اکسیدان های سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیدآز، هورمون آبسیزیک اسید و همچنین مالون دی آلدئید (فراورده تخریب لیپید) را به طور معنی دار افزایش دادند. البته میزان آنتی اکسیدان ها در شرایط تنش متوسط بیشتر از شرایط تنش شدید کم آبی مشاهده شد ((STB(2TB)>STB(3TB)>STB(1TB). همچنین تنش های کم آبی، تعداد غلاف در بوته، وزن خشک و عملکرد دانه را نیز به طور معنی دار کاهش دادند. در بین ارقام، (LB(17B و Williams Chippewa به ترتیب در شرایط مطلوب آبیاری((SB(1B) و شرایط تنش های متوسط و شدید کم آبی ((sB(2B),SB(3B) بیشترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. در این آزمایش بین عملکرد دانه با میزان میزان آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز و هورمون آبسیزیک اسید در هر دو سطح تنش متوسط و شدید کم آبی همبستگی مثبت و معنی دار مشاهده شد.