آسیب شناسی فرصت مطالعاتی ارتباط با جامعه در رشته های علوم انسانی؛ مطالعه موردی ارتباط اساتید علوم انسانی با اندیشکده ها

هدف: طرح فرصت مطالعاتی ارتباط با جامعه و صنعت به عنوان یک الزام قانونی برای اساتید دانشگاه در نظر گرفته شده است. با توجه به نوپدید و الزامی بودن این دوره، بی توجهی به آسیب های احتمالی آن ممکن است مانع از تحقق اهداف طرح شود. این آسیب ها در رشته های علوم انسانی بسیار قابل تامل و جدی است. به علاوه هم اکنون در کشور اندیشکده های گوناگونی با هدف حل مشکلات اجتماعی، می کوشند از دستاوردهای علمی در کنار تجارب دیگر کشورها برای ارائه راه حل استفاده کنند. با این وجود ارتباط عمیق و ساختارمندی میان اعضای هیات علمی دانشگاه و اندیشکده ها شکل نگرفته است. هدف مقاله حاضر آسیب شناسی این فرصت در خصوص رشته های علوم انسانی به صورت عام و شناسایی آسیب های ارتباط میان اساتید رشته های علوم انسانی با اندیشکده هاست.مواد و روش ها: ماهیت این پژوهش با توجه به هدف آن، کیفی اکتشافی و از نوع تفسیری است. مقاله حاضر با استفاده از طرح تحقیق آمیخته اکتشافی و راهبرد روایت پژوهی کوشیده دلایل عدم ارتباط میان این دو گروه در قالب فرصت مطالعاتی ارتباط با جامعه را از زاویه نگاه هرکدام از دو طرف بررسی و در نهایت راه حلی برای رفع موانع ارائه نماید. برای این منظور پنجاه مصاحبه غیرساختار یافته با اعضای هیات علمی مشمول این فرصت و صاحب نظران و مدیران اندیشکده های مختلف صورت گرفته و مهم ترین آسیب ها از زاویه نگاه هرکدام از طرفین استخراج شده است.بحث و نتیجه گیری: موارد چون ناشناخته بودن این دوره، ابهامات آیین نامه داخلی دانشگاه ها، عدم استقبال واحدهای عملیاتی از متقاضیان و پیوند میان تبدیل وضعیت و ارتقای اعضای هیات علمی با فرصت مطالعاتی از جمله آسیب های ذاتی این دوره است. به علاوه نوپدید بودن مفهوم اندیشکده، تفاوت کارکردهای آن با نهاد علم، ابهامات موجود در زمینه ثبات اندیشکده ها و وابستگی های سیاسی آنها و نیز تفاوت گفتمانی میان اساتید دانشگاه و محیط اندیشکده ها از مهم ترین دلایل عدم اقبال اساتید به ارتباط با اندیشکده هاست. از سوی دیگر توجه کم به کاربردی سازی دانش توسط اساتید، ماهیت نظر برخی رشته های علوم انسانی، وجود سوابق منفی ذهنی از برخی اساتید و فقدان اندیشکده های دانشگاهی از مهم ترین چالش های محیط اندیشکده ها در ارتباط با اساتید است. در مجموع مهم ترین دلیل ارتباط اندک میان این دو بخش عدم شناخت کافی و سوء تفاهم دو سویه است که برای حل آن، ایجاد زمینه ارتباط پرتکرار به علاوه تعریف زمینه همکاری و منافع مشترک میان این دو گروه پیشنهاد شده است.