مطالعه حقوقی انواع مجازات های جایگزین برای مجازات حبس کودکان بزهکار در ایران

در سالهای اخیر، مجازات حبس ، موضوع ایرادات فراوانی قرار گرفته است . به همین جهت، مساله جایگزینساختن حبس با مجازات های مناسب تر دیگری که از مضرات و مفاسد آن به دور باشند به طور جدی مطرح گردیدهاست. اگرچه این مساله در مورد تمام بزهکاران اعم از اطفال و بزرگسالان حائز اهمیت است لیکن با توجه بهویژگی های اطفال بزهکار و لزوم داشتن نگرش خاص نسبت به این دسته و نیز افزایش نرخ بزهکاری اطفال ونوجوانان در سراسر جهان، موضوع مورد بحث در خصوص این گروه ، مستلزم توجه بیشتری است. بدینترتیب، در این نوشته، انواع مجازاتهای جایگزین ، شرایط و نحوه اجرا، مزایا و معایب و سایر مسائل پیرامونآنها در مورد اطفال بزهکار مورد مطالعه قرار خواهد گرفت که ضمن بحثهای کلی در خصوص آلترناتیوهایحبس که بسیاری از آنهادر مورد بزرگسالان نیز قابل استفاده می باشد، توجهی ویژه به واکنش های متخذه در برابراطفال و نوجوانان بزهکار خواهد داشت. علاوه بر این بر خلاف شخص بزرگسال که شخصیت او شکل گرفتهاست ، صغیر، شخصیتی در حال تکوین دارد و لذا اصلاح وی سهلتر از فرد بزرگسال است. بنابراین نوعبرخورد جامعه با صغار بزهکار، اهمیتی فوق العاده می یابد و می تواند به گونه ای قاطع، سرنوشت ایشان را درآینده ای نه چندان دور رقم بزند؛ واکنش نامناسب و غیر منطقی ، از آنان، بزهکارانی حرفه ای در آینده خواهدساخت؛ در حالی که واکنشی مناسب و شایسته، آنان را مجددا به آغوش اجتماع باز خواهد گرداند و جامعه ازآنان به عنوان افرادی شرافتمند استقبال خواهد کرد. بدین ترتیب، واکنش متخذه در برابر طفل باید از صورتتحمیل مجازات خارج شودو اصلاح و تربیت بزهکار را مورد نظر قرار دهد. همیشه قاضی اطفال باید این نکتهرا مد نظر داشته باشد که اولین قربانی و در بسیاری موارد، تنها قربانی بزهکاری نوجوان متخلف ، خود او میباشد. اما به جهت ایرادات متعددی که از جهت انسانی و جرم شناختی بر مجازات سالب آزادی وارد است، اینمجازات ، نه تنها اثر اصلاحی در مورد بزهکاران نوجوان نخواهد داشت، بلکه آنها را فاسدتر و ناسازگارتر می کند.