تحلیل گفتمان انتقادی زندان در دو زیست-جهان کلاسیک و مدرن با تکیه برحبسیه های مسعود سعد، فرخی یزدی و محمدتقی بهار
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 68
فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_KVSHN-19-38_005
تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1402
چکیده مقاله:
حبسیه، شعری است که شاعر در زندان، واکنشهای حسی، روحی و معرفتشناختی خود را با تخیلی که درگیر مفهوم تهدیدآمیز حبس است در زبانی ویژه بازنمایی میکند. مکانمندی زندان، هم شاعر را به بدن و ذهن تهدید شده معطوف میکند و هم معرفتی را میسازد که «زندان» در آن یک «ابر نشانه» است. گفتمان زندان با نسبتی که شاعر با جهان و «امر اجتماع» دارد، ساخته میشود. از اینرو در تبیین شعر حبسیه جهان پیشامدرن که تاییدگر قدرتهای اجتماعی و سیاسی حاکم است و حبسیههای معاصر که علیه قدرت و در بافتی از ادبیات مقاومت بازنمایی شده است، دو گفتمان زندان را پدید میآورد. این مقاله میکوشد با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، و با توجه به آرای لاکلا و موفه دو گفتمان «سنتی» و «مدرن» زندان را با تکیه بر شعر مسعود سعد و حبسیههای دو شاعر معاصر، فرخی یزدی و بهار بررسی کند تا چرخشهای گفتمانی آن آشکار گردد. در گفتمان حبسیهسرایی سنتی، تقدیرگرایی، «گرهگاه» این گفتمان است. عناصری که در این گفتمان مفصلبندی شدهاند، جدا از اینکه زیستجهان شاعر را باز نمایی میکنند بهمثابه ساختاری نمادین، پیوند ارزشها و کنشهای اجتماعی را با قدرت منتشر در جامعه نشان میدهند. اما در حبسیههای مدرن، گفتمان زندان بهمثابه «اعتراض سیاسی» است. بنابراین گرهگاه اعتراض سیاسی، عناصری چون قانون، آزادی، مبارزه و مشروطه را تقسیمبندی میکند؛ در این وضعیت، گفتمان زندان علیه نظم سیاسی موجود قرار میگیرد تا بتواند در مقابل ساختارهای متصلب قدرت، مقاومت و نظم سیاسی آزادتری را پیشنهاد کند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هما رفیعی مقدم
دانشجوی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
رحمان مشتاق مهر
استاد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :