نسبت بدعت با تاسیسات مدنی نوپدید

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 68

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JJFIL-14-4_009

تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1402

چکیده مقاله:

بدعت در لغت به معنای ایجاد چیزی است که مسبوق به سابقه نباشد؛ درواقع ایجاد و خلق چیزی که دارای نمونه قبلی نبوده و برای اولین بار ایجاد و طرح می شود را بدعت می نامند؛ نوآوری را نیز اگرچه برخی به بدعت معنا کرده اند؛ اما معنای دقیق آن را نوآوری و خلاقیت ذکر کرده اند؛ این دو واژه اگرچه به لحاظ لغوی دارای نسبت هایی هستند؛ اما در حقیقت مباحثی ازجمله درک عقلی و علمی، عدم تضاد با سنت الهی، منبع و تکیه گاه علمی و تفاوت معرفتی از عوامل ممیزه نوآوری از بدعت است؛ همین مرزهای معرفتی و لغوی باعث شده است که شناسایی تاسیسات مدنی نوپدید ازجمله مجمع تشخیص مصلحت نظام و یا وارد ساختن اصل انتخابات در نظام اسلامی به لحاظ شمولیت آن در دایره بدعت یا نوآوری مورد بحث های متعددی واقع گردد. در نظام اسلامی اصل انتخابات نه به معنای دقیق آن در تمدن غربی، بلکه عمدتا به معنای تعاون موردتوجه قرارگرفته است؛ اصلی که می تواند باعث پویایی و بقای نظام اسلامی شود؛ همین ابتکار باعث دوری چنین رویکردی از بدعت شده است؛ از سوی دیگر علت وجودی مجمع تشخیص مصلحت نظام در «امر مصلحت» و تامین آن تعریف شده است، این هستی شناسی به طورقطع هم برحسب قاعده تبعیت و فقه شیعه و هم بر اساس پیچیدگی های امور سیاسی در دنیای امروز ضروری است؛ لذا تاسیس نهاد مصلحت نظام به عنوان یکی از نوآوری های فقهی هیچ تعارضی با فقه شیعه ندارد.

نویسندگان

علی هنرمند

۱- PHD Student in Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Faculty of Law, Theology and Political Science , Science and Research Branch ,Islamic Azad University, Tehran,Iran

ابوالقاسم نقیبی

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ، دانشگاه شهید مطهری،تهران،ایران.