تحلیل و شناسایی روش‎های پیونددهنده ابیات در غزلیات حافظ بر اساس نظریات حافظ پژوهان قرن اخیر

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 73

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DEHKH-15-57_003

تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1402

چکیده مقاله:

در خصوص «ارتباط» یا «عدم ارتباط» ابیات غزل‎های حافظ دو نظریه غالب و متضاد وجود دارد «استقلال ابیات» و «پیوستگی معنایی ابیات» با توجه به انتقاد معروف شاه شجاع به عدم پیوستگی غزل حافظ معلوم می‎گردد هردو نظریه در روزگار خواجه مطرح بوده و در عصر ما این نظریات مرکز توجه حافظ شناسان قرار گرفته است. نظریه پیوستگی ابیات غزل های حافظ تحت عنوان «توالی منطقی ابیات» در مقابل نظریه «استقلال ابیات» است که با تشبیه غزلیات حافظ به سوره‎های قرآن تعبیر «پاشان» را نیز دارد این گروه دلایل زیادی در رد «توالی منطقی ابیات» ارائه داد، در قرن اخیر حافظ پژوهان بسیاری به نفع «پیوستگی معنایی ابیات» نظریاتی ارائه دادند منتها شیوه‎ای که هرکدام برای پیوند ابیات حافظ مطرح کردند متفاوت و گاه در تضاد با نظریات دیگر بود. در این پژوهش تلاش شده است ضمن معرفی و بررسی دیدگاه­ های حافظ پژوهان در این زمینه، روش‎های آنان را جهت اتصال ابیات شاعر، شناسایی و تحلیل کند چراکه اعتقاد و التزام به «پیوستگی معنایی ابیات» موجب درک بهتر و شناخت عمیق­تر شعر حافظ خواهد شد. جامعه آماری این پژوهش آثار حافظ­پژوهان قرن اخیر است که در مورد پیوستگی معنایی ابیات غزل‎های حافظ صاحب‎نظرند یا روشی جهت اتصال ابیات حافظ ارائه داده­اند. حجم نمونه نیز کلیه کتاب­ها،  مقالات و منابعی است که در این تحقیق به آن­ها ارجاع شده است و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و چارچوب نظری، دیدگاه­ها و تحلیل­هایی است که به پیوستگی معنایی ابیات حافظ معتقد هستند.

کلیدواژه ها:

غزلیات حافظ ، دیدگاه های حافظ پژوهان ، استقلال‎ ابیات ، پیوستگی معنایی ابیات ، روش‎های پیوند دهنده ابیات

نویسندگان

زهره خلیلی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

اصغر دادبه

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

احمد خیالی خطیبی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :