ارزیابی روند کارایی ارائه خدمات بستری با مدل پابن لاسو: مطالعه موردی در یک بیمارستان تخصصی-فوق تخصصی

زمینه و هدف: عدم توجه به کارایی بیمارستان­ علاوه بر افزایش هزینه های درمانی، دسترسی همگانی به خدمات درمانی را نیز محدود می­کند. هدف از این مطالعه ترسیم سیمایی از وضعیت کارایی منابع در بخش های بستری و تغییرات آن طی سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ در یک بیمارستان تخصصی-فوق تخصصی بزرگ در شهر تهران بود. روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه چند مقطعی (Multiple Cross-Sectional) و کاربردی بود. در این مطالعه روند کارایی ارائه خدمات بخش های بستری با استفاده از مدل پابن لاسو (Pabon Lasso) در چهار مقطع از زمان (سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷) ارزیابی شد. جامعه پژوهش شامل تمام بخش های بستری بیمارستان (۳۶ بخش بستری) بودند که همگی بررسی شدند. در این مطالعه شاخص­های عملکردی بیمارستان با استفاده از فرم جمع­آوری اطلاعات، جمع آوری گردید. برای ترسیم نمودارهای پابن لاسو از نرم افزار Excel۲۰۱۹ استفاده شد. یافته ها: به طور میانگین طی ۴ سال فقط ۲۴ درصد از بخش های بستری از کارایی کامل برخوردار بودند. در بازه زمانی ۴ ساله تغییرات مثبتی در کارایی بخش های داخلی زنان، زنان و زایمان، داخلی اعصاب، جراحی عمومی مردان و NICU۱ وجود داشت. همچنین کارایی بخش های جراحی عروق و توراکس، پیوند کلیه، NICU۲ و VIP۱ در بازه زمانی مورد مطالعه تنزل داشت. تغییری در وضعیت کارایی سایر بخش ها (۲۷ بخش) وجود نداشت. نتیجه گیری: بسیاری از بخش­های بیمارستانی مورد بررسی فاصله زیادی از نقطه بهینه کارایی دارند. با توجه به حرکت پراکنده بخش های بیمارستانی در جهت کارایی، لازم است تا علل تغییرات مثبت و منفی کارایی در هریک بخش­های بیمارستانی به طور جداگانه­ای مورد مطالعه قرار گیرد. در این زمینه استفاده از مدل پابن لاسو برای پایش تغییرات کارایی بخش های بستری توصیه می­گردد.