تحلیل خوشه های موضوعی و ترسیم نقشه علمی پژوهش های حوزه کووید-۱۹ در پایگاه علمی اسکوپوس

زمینه و هدف: پاندمی کووید-۱۹، موجب تولید علم قابل توجهی در این خصوص در پایگاه های استنادی معتبر بین المللی شده است. هدف مطالعه حاضر تحلیل خوشه های موضوعی و ترسیم نقشه علمی پژوهش های منتشر شده جهت شناسایی وضعیت موجود تحقیقات حوزه کووید-۱۹ در اسکوپوس است. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کمی و کاربردی بود و از روش های علم سنجی شامل تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شد. جامعه پژوهش، کلیه اسنادی بود که در حوزه کروناویروس (کووید-۱۹) در پایگاه استنادی اسکوپوس منتشر شده بودند که بررسی و تحلیل شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار VOSviewer استفاده شد. یافته ها: تا تاریخ ۳۱ می ۲۰۲۰ کشورهای آمریکا (۲.۸۱۹)، چین (۲.۳۴۲)، ایتالیا (۱.۴۶۶) و انگلستان (۱.۲۶۴) به ترتیب بیشترین تعداد انتشار علمی را در حوزه کروناویروس در اسکوپوس داشتند. ایران با ۳۱۸ نشر علمی، رتبه ۱۲ ام را به خود اختصاص داده بود. سه خوشه اصلی از فعالیت های پژوهشی در حوزه کووید-۱۹ به ترتیب شامل خوشه تحقیقات بهداشتی، خوشه تحقیقات علوم پایه و خوشه تحقیقات بالینی بوده است. نتیجه گیری: با ظرفیت های علمی موجود، نقش ایران و دانشگاه های علوم پزشکی در انتشار تجارب علمی مرتبط با اپیدمی کووید-۱۹ قابل ارتقاء می باشد. باید برنامه ریزی دقیق و جامع در این زمینه صورت گیرد. تعیین نیازمندی های پژوهشی و توسعه تحقیقات کاربردی در سه حوزه اصلی شامل تحقیقات بهداشت و پیشگیری، علوم پایه و بالینی باید در مدیریت و رهبری پژوهش های کووید-۱۹ مدنظر قرار گیرد.