ارزیابی مدل های ساختار سازمان های بهداشت و درمان نظامی در نبرد ناهمطراز

اهداف: ساختار سازمانی، نقشی کلیدی در تحقق اهداف و استراتژی سازمان ها دارد. این مطالعه با هدف ارایه الگوی ساختار سازمان های بهداشتی و درمانی نظامی، براساس ویژگی های نبرد ناهمطراز برای دستیابی به ساختار سازمانی مناسب انجام شد.   روش ها: این مطالعه ترکیبی در سال ۱۳۸۸ انجام شد. مرحله کیفی به کمک مصاحبه نیمه ساختار­یافته و عمیق با ۱۸ نفر از مدیران عالی سازمان­های بهداشت و درمان نظامی با نمونه گیری هدفمند انجام گرفت. داده­های کیفی با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شد. سپس مدل­های ساختاری با بحث گروهی متمرکز مورد اجماع قرار گرفتند. در مرحله کمی، نظرات ۹۵ نفر از مدیران ارشد بهداشت و درمان نظامی در مورد انعطا­ف­پذیری، دقت، سرعت تصمیم­گیری و تناسب مدل­های ساختاری با نبرد ناهمطراز مقایسه شد. نتایج با نرم افزار SPSS ۱۶ و آزمون های آماری توصیفی و آزمون استنباطی مجذور کای تحلیل شد.   یافته ها: چهار مدل ساختار سازمانی استخراج شد. در ابعاد انعطاف­پذیری و دقت، مدل "ستادمحور" با ۵/۶۸ و ۸/۶۳%، مناسب بودن سرعت تصمیم­گیری مدل "فرماندهی محور" با ۶/۷۳% بالاترین امتیاز را به­دست آوردند. در هر سه مورد بین نتایج اختلاف معنی داری وجود داشت (۰۰۷/۰ و ۰۰۳/۰ و ۰۲۳/۰= p ). از نظر تناسب کل ساختار با نبرد ناهمطراز، بین چهار مدل اختلاف معنی داری مشاهده نشد (۹/۰= p )، ولی مدل "متمرکز" با ۶/۶۱% بیشترین موافقت را به­دست آورد. نتیجه گیری: گرچه یک ساختار مشخص برای تامین همه ابعاد شرایط جنگی مورد توافق کامل قرار ندارد، ولی به نظر می رسد در شرایط جنگی، ساختارهای فرمانده محور مناسب تر است، چراکه سرعت تصمیم گیری بالا می­رود.