ارزیابی آزمایشگاهی و مزرعه ای کارایی زنبور Trichogramma embryophagum در حضور گندم سیاه Fagopyrum esculentum

پارازیتویید­های جنس Trichogramma ازجمله دشمنان طبیعی هستند که به ­طور وسیعی در کنترل بیولوژیک در جهان مورد استفاده قرار می ­گیرند. حضور گیاهان گل­دار به واسطه تامین مواد قندی می­ تواند موجب بهبود کارایی عوامل کنترل بیولوژیک شود. به ­منظور بررسی اثر گیاه گل­دار گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Moench) روی برخی ویژگی­ های زیستی زنبور (Hartig) Trichogramma embryophagum، دو آزمایش در شرایط آزمایشگاهی (دما C°۱± ۲۵، رطوبت نسبی %۱۰±۶۰ و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی) انجام شد: ۱). در آزمایش اول ویژگی های زیستی زنبور T. embryophagum که طی ۲۴ ساعت اول پس از تفریخ حشره کامل از ترشحات قندی گیاه گل­دار گندم سیاه تغذیه کرده بود با تیمارهای آب و عسل ۱۰% و شاهد (بدون تغذیه) مقایسه شد. در آزمایش دوم ویژگی­ های زیستی زنبور زنبور T. embryophagum با تغذیه­ از منابع غذایی ذکر شده در تمام طول عمر حشره کامل مطالعه شد. در تمام آزمایش­ ها از تخم­ های بیدغلات (Sitotroga cereallela Olivier) به­ عنوان میزبان استفاده شد. در آزمایش­ های ۱ و ۲ زنبورها بیشترین طول عمر (به­ ترتیب ۲۲/۰±۲۶/۳ و ۱۸/۰±۶/۵) و میزان پارازیتیسم (به­ ترتیب ۷۸/۲±۸/۳۶ و ۶/۱±۳۶/۶۳ تخم) را در حضور گندم سیاه داشتند که با تیمار دیگر و شاهد اختلاف معنی­داری داشت. متعاقب این دو آزمایش، یک بررسی در مزرعه­ انجام شد تا کارایی زنبور T. embryophagum درحضور گندم ­سیاه گل­دار در یک سامانه میان­ کشتی با گیاه ذرت مورد ارزیابی قرار گیرد. تعداد ۲۰ سیتوکارت به عنوان تله تخم به طور تصادفی در مزرعه شاهد و تیمار قرار داده شد. میانگین کل تعداد تخم پارازیته در هر تله تخم  در مزرعه ذرت با حضور گندم سیاه ۵۸/۵±۹۱/۱۹ و شاهد ۱۳/۱±۳۳/۴ تخم بود که باهم اختلاف معنی­داری داشتند. نتایج این پژوهش به وضوح تاثیر معنی­ دار گندم سیاه را در کارایی زنبور T. embryophagum نشان می­ دهد که می­ تواند در توسعه برنامه­ های رهاسازی انبوه زنبور تریکوگراما مورد استفاده قرار گیرد.