تاملی روش شناختی بر اخذ روی آورد کارکردگرایانه در دین پژوهی و دین آموزی

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPHT-12-2_005

تاریخ نمایه سازی: 5 شهریور 1402

چکیده مقاله:

نگرش کارکردگرایانه به دین که بسط و تطور خود را مرهون جامعه شناسان دین بوده، رهیافتی است که کشف فواید عملی باورهای دینی را هدف خویش قرار می دهد. اقبال پژوهشگران دینی و نهادهای فرهنگی به اخذ این رهیافت در مقام مطالعه دین عللی دارد که از آن جمله اند: آسان یاب سازی تعالیم دینی، جذابیت استناد به شواهد علمی و یافته های تجربی، غلبه نگرش تجربی در محافل علمی و اداره نهادهای دینی توسط دانش آموختگان علوم تجربی. مطالعه دینی کارکردگرا بسیار آسیب زاست و نه تنها به تقویت باورمندی دین کمک نمی کند، بلکه دین باوری افراد را سست و ضعیف می کند. اشکال های دین پژوهی کارکردگرا عبارتند از: ابتنای بر تعریف ناپذیرفتنی پراگماتیستی از صدق، امکان از میان رفتن اعتبار عقاید دینی در صورت پیدایش جایگزین، ایجاد نظام ارزشی غیردینی در ذهن دینداران و شکل دهی ایدئولوژی ضد دینی در فکر افراد جامعه. الگوی مطلوب در مطالعات دینی، کارکردیابی به جای کارکردگرایی است. کارکردگرایی، انحصار در آثار دنیوی باورهای دینی است، اما در الگوی کارکردیابی، افراد می آموزند که ابتدا حقانیت دین را از طریق رهیافت های عقلی و نقلی دریابند و سپس به جست وجوی کارکردهای دین بپردازند و نیز می آموزند که مبنای اساسی پذیرش باورهای دینی، اصول و مبانی عقلی بوده است و کارکردهای کشف شده، هیچ دخالتی در تعیین درستی و حقانیت دین ندارند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

احمد عبادی

استادیار دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسکفلر، اسرائیل (۱۳۶۶). چهار پراگماتیست، ترجمه محسن حکیمی، تهران، نشر ...
  • اسکیدمور، ویلیام (۱۳۷۲). تفکر نظری در جامعه شناسی، ترجمه فصل ...
  • الیاده، میرچا (۱۳۷۳). دین پژوهی، ج ۲، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، ...
  • باتومور، تی. بی (۱۳۷۰). جامعه شناسی، ترجمه سید حسن منصور ...
  • بودون، ریمون (۱۳۷۳). روش های جامعه شناسی، ترجمه عبدالحسین نیک ...
  • پویمن، لوئیس پی (۱۳۷۸). معرفت شناسی (مقدمه ای بر نظریه ...
  • توسلی، غلامعباس (۱۳۸۰ش). جامعه شناسی دینی، تهران، انتشارات سخن ...
  • خسروپناه، عبدالحسین (۱۳۸۶). انتظارات بشر از دین، تهران، پژوهشگاه فرهنگ ...
  • خسروپناه، عبدالحسین (۱۳۸۲). آسیب شناسی دین پژوهی، قبسات، ش ۲۸: ...
  • راسل، برتراند (۱۳۶۵). تاریخ فلسفه غرب، ج ۲، ترجمه نجف ...
  • سروش، عبدالکریم (۱۳۸۸). فربه تر از ایدئولوژی، تهران، انتشارات صراط ...
  • شمس، منصور (۱۳۸۷). آشنایی با معرفت شناسی، تهران، انتشارات طرح ...
  • گیدنز، آنتونی (۱۳۸۹). جامعه شناسی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر ...
  • محمدرضایی، محمد (۱۳۸۲). نگاهی به دین پژوهی، قبسات، ش ۲۷: ...
  • مصباح یزدی، محمد تقی (۱۳۸۷). آموزش عقاید، تهران، شرکت چاپ ...
  • مک کویری، جان (۱۳۷۵). تفکر دینی در قرن بیستم، ترجمه ...
  • ویلم، ژان پل (۱۳۷۷). جامعه شناسی ادیان، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ...
  • همیلتون، ملکم (۱۳۷۷). جامعه شناسی دین. ترجمه محسن ثلاثی، تهران، ...
  • Pojman, Louis P. (۲۰۰۰),What Can We Know?, Wadsworth ...
  • نمایش کامل مراجع