دین در محاق: تاثیر قیاس در عرفی شدن دین

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 94

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HAFT-12-48_001

تاریخ نمایه سازی: 6 شهریور 1402

چکیده مقاله:

عرفی شدن یا فرایند سکولار شدن، به لحاظ تاریخی پدیده ای است که در بستر مسیحی و در غرب رخ داده است و علت اصلی آن را باید در تحولات جهان معاصر و زندگی بشر جدید جست وجو کرد. با این حال جای این پرسش وجود دارد که اکنون که جوامع اسلامی در معرض باورها و فرهنگ دنیای مدرن قرار دارند، آیا این فرایند در بستری اسلامی و با تکیه بر آموزه های دین اسلام نیز امکان تسریع دارد؟ این نوشته درصدد بیان این نکته است که تکیه بر قیاس، به عنوان یکی از مهم ترین مبانی اجتهادی اهل سنت، ظرفیت آن را دارد که به عرفی شدن دین و فقه بینجامد و یا دست کم در صورت جمع بودن شرایط، فرایند عرفی شدن دین را سرعت بخشد. برای بیان این مطلب ابتدا تعریفی از عرفی شدن و عوامل موثر بر آن ارائه شده است. سپس با تکیه بر تعریف قیاس، اقسام آن، روش های کشف ملاک حکم در قیاس و برخی مبانی علمای اهل سنت در این زمینه نشان داده شده است که چگونه عقل عرفی ای که پشتوانه قیاس است فقه و در نتیجه دین را عرفی می سازد. به نظر نگارنده می توان عرفی شدن دین در اثر عمل به این شیوه استنباط را تعبیر دیگری دانست از به محاق رفتن دین در سایه عمل به قیاس، همان که در روایاتی چند از ائمه معصوم (ع) بدان تصریح شده است.

نویسندگان

محمدکاظم حقانی فضل

پژوهشگر مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب وابسته به دانشگاه ادیان و مذاهب

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن حزم، ابی محمد علی بن احمد بن سعید (بی ...
  • ترنر، برایان. اس. (۱۳۸۰ش)، وبر و اسلام، ترجمه حسین بستان ...
  • جلیلی، هادی (۱۳۸۳ش)، تاملاتی جامعه شناسانه درباره سکولارشدن، تهران: طرح ...
  • الرازی، فخرالدین محمد بن عمر (۱۴۱۲ق)، المحصول فی علم اصول ...
  • الزاهدی، ثناالله (۱۴۱۶ ق)، توجیه القاری الی القواعد و الفوائد ...
  • الزرکشی، بدرالدین محمد بن بهادر بن عبدالله (۱۴۲۱ق)، البحر المحیط ...
  • شجاعی زند، علی رضا (۱۳۸۰ش)، دین، جامعه و عرفی شدن، ...
  • (۱۳۸۱ش)، عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامی، تهران: مرکز ...
  • شریعتی، مهدی (۱۳۸۰ش)، بررسی مصادر و منابع فقه فریقین، مشهد: ...
  • الشوکانی، محمد بن علی (۱۴۲۱ق)، ارشاد الفحول الی تحقیق الحق ...
  • صابری، حسین (۱۳۸۱ش)، عقل و استنباط فقهی، مشهد: بنیاد پژوهش ...
  • عبدالله الاشقر، عمر سلیمان (۱۴۱۹ق)، نظرات فی اصول الفقه، اردن: ...
  • العسقلانی، ابن حجر (بی تا)، فتح الباری، بیروت: دار المعرفه ...
  • علیدوست، ابوالقاسم (۱۳۸۴ش)، فقه و عرف، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • (۱۳۸۸ش)، فقه و مصلحت، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ...
  • غزالی، محمد (۱۹۹۶م)، المستصفی، تحقیق محمد عبدالسلام عبدالشافی، بیروت: دار ...
  • القرطبی، ابوالولید محمد بن احمد بن رشد (۱۴۰۶ق)، بدایه المجتهد ...
  • کالبرگ، اشتفان (۱۳۸۳ش)، «انواع عقلانیت از دیدگاه ماکس وبر»، ترجمه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵ش)، الکافی، تصحیح محمدعلی غفاری، تهران: ...
  • کیوپیت، دان (۱۳۸۵ش) دریای ایمان، ترجمه حسن کامشاد، تهران: طرح ...
  • گیدنز، آنتونی (۱۳۸۳)، جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر ...
  • محمدی، رحیم (۱۳۸۲ش)، درآمدی بر جامعه شناسی عقلانیت، تهران: مرکز ...
  • محمدی، مجید (۱۳۷۸ش)، دین علیه ایمان، تهران: انتشارات کویر ...
  • منون الشامی الازهری، عیسی (۱۴۲۴ق)، نبراس العقول فی تحقیق القیاس ...
  • وبر، ماکس (۱۳۷۴ش)، اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری، ترجمه ...
  • ویلم، ژان پل (۱۳۷۷ش) جامعه شناسی ادیان، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ...
  • هلال، هیثم، (۱۴۲۴ق)، معجم مصطلح الاصول، مراجعه و توثیق محمد ...
  • همیلتون، ملکلم (۱۳۷۷ش)، جامعه شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع