تاثیر تیمارهای پرتوتابی UV-C و فراصوت بر انبارمانی میوه چیکو

میوه چیکو به علت فسادپذیری و عمرانباری کم، تنها در بازارهای محلی ایران مصرف می­شود و برای مناطق دیگر به عنوان میوه­ای ناشناخته است. بنابراین به­­ منظور ارزیابی اثر پرتودهی فرابنفش و فراصوت بر خصوصیات کیفی میوه چیکو، در سال ۱۳۹۵، آزمایشی به ­صورت فاکتوریل با سه فاکتور در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه هرمزگان انجام شد. فاکتور اول کاربرد پرتوتابی با اشعه UV-C با طول موج ۲۵۴ نانومتر در سه سطح (صفر، ۵ و ۱۰ دقیقه)، فاکتور دوم امواج اولتراسونیک با طول موج ۲۸ کیلو هرتز در سه سطح (صفر، ۳ و ۶ دقیقه) و فاکتور سوم زمان انبارمانی در پنج سطح (صفر، ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ روز) بود. میوه­ ها پس از تیمار به سردخانه با دمای۱۰ درجه سانتی­گراد و رطوبت نسبی ۸۰-۸۵ درصد منتقل شدند و نمونه ­گیری و اندازه­ گیری کاهش وزن میوه، سفتی، پارامترهای رنگ گوشت از قبیل میزان L* (درجه روشنایی)، a*(درجه قرمزی) و b*(درجه زردی)، قند میوه، درصد پوسیدگی میوه، اسیدیته قابل ­تیتراسیون، اسید­آسکوربیک و فنل در زمان­ های مختلف انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فراصوت بر پوسیدگی و کاهش وزن ­میوه معنی ­دار (P≤۰.۰۱) بود، اما اثر فرابنفش تنها بر پوسیدگی و درجه قرمزی (a*) گوشت میوه معنی­ دار (P≤۰.۰۱) شد. اثر زمان انبارمانی نیز بر همه پارامترها معنی­ دار (P≤۰.۰۱) بود. در زمان ۴۰ روز از انبارمانی، بیشترین میزان کاهش وزن (۵۰/۳۱ درصد) در تیمار شاهد و کمترین میزان کاهش وزن (۳۰/۸۳ درصد) مربوط به تیمار فراصوت در مدت ۶ دقیقه بود. در روز ۴۰ از انبارمانی، در تیمارهای فرابنفش به مدت ۱۰ دقیقه و فراصوت به­مدت ۳ و ۶ دقیقه هیچگونه علائم پوسیدگی مشاهده نشد. بر اساس نتایج، تیمار میوه ­های چیکو با پرتوتابی فراصوت به مدت ۶ دقیقه و اشعه UV-C به مدت ۱۰ دقیقه سبب بالاترین کیفیت ظاهری میوه چیکو در طی انبار شد.