بازنگری در نام نامه های اساطیری شاهان آشور؛ تاریخ در دل اسطوره

پرداختن به تاریخ مندی اساطیر و به ویژه نام نامه های شاهی یکی از مباحث مرتبط با باستان شناسی و به خصوص باستان شناسی اساطیر (Arcahaeomythology) است. این که چه مولفه هایی برای ارزیابی داده های اسطوره ای به کار می آید و چگونه می توان به استنتاج هایی دست یافت که قابلیت اجرای یک مطالعه تطبیقی با محتوای منابع مکتوب و شواهد غیر مکتوب باستان شناختی را داشته باشد، موضوعی است که نیاز به تسلط و مهارت پژوهشگر موضوع به هر سه حوزه اسطوره شناسی، آگاهی از درون مایه نوشته ها و یافته های غیر مکتوب میدانی دارد. در این پژوهش ضمن رعایت بنیادهای هر سه زمینه یادشده، از راه تحلیل تطبیقی داده ها، به وارسی میزان تاریخ مندی (Historicity) شخصیت های مرتبط با نام نامه شاهان اساطیری آشور در نوشته های کتسیاس، دیودور، یوسبیوس (و مراجع آن)، خورنی و آگاپیوس پرداخته شده است، همچنین رویدادهای مرتبط با آخرین شخصیت این سیاهه و گاه نگاری آن، مبنای پیش روی پژوهش را تشکیل داده است. در این مطالعه با وارسی مولفه هایی چون مشابهت های زمانی، توصیفی، صورت آوایی نام ها و مطابقت داده های مرتبط اساطیری با نمونه های مرتبط و قابل انطباق شان در مستندات تاریخی، یک تفسیر نو از اطلاعات ثبت شده در دفاتر از دست رفته شاهی دربار هخامنشی ارائه شده است. این که داده های مد نظر در دل ظاهر داستانی و اسطوره ای خود، دارای یک هسته تاریخی قابل تطبیق با شواهد مکتوب شده هستند، نتیجه ای است که این پژوهش به آن دست یافته و بر مبنای آن، برای هر یک از شخصیت های اساطیری در نام نامه شاهان آشور کتسیاس، یک صورت تاریخی پیشنهاد کرده است.