بررسی ساختار مکانی راش و بلوط در یک جنگل آمیخته (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

برای کسب اطلاعات مربوط به تنوع زیستی و به منظور مدیریت صحیح جنگل به شاخص هایی نیاز است که بتوانند با صرف کم ترین هزینه و زمان اطلاعات کافی را در رابطه با وضعیت فعلی ساختار جنگل و تغییرات آن ارایه دهند. در این پژوهش، ضمن معرفی برخی از شاخص های ساختار مکانی، ساختار گونه های راش و بلوط در بخش گرازبن جنگل خیرود مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های به کار رفته در این پژوهش عبارتند از شاخص زاویه یکنواخت، شاخص اختلاط گونه ای، شاخص ابعاد قطر برابر سینه و شاخص اختلاف قطر برابر سینه که به بررسی موقعیت مکانی، چیدمان گونه های مختلف و وضعیت قطری بین درختان همسایه می پردازند. به این منظور با استفاده از نرم افزار (ver.۱.۳) Crancod تعداد ۲۱۴۹ گروه ساختاری راش و ۳۵۷ گروه ساختاری بلوط بررسی شد. میانگین شاخص های ذکر شده برای گونه راش به ترتیب برابر با ۵۸/۰، ۲۷/۰، ۵۳/۰ و ۴۵/۰ و برای گونه بلوط به ترتیب برابر با ۵۷/۰، ۷۴/۰، ۵۶/۰ و ۳۷/۰ محاسبه گردید. شاخص اختلاط گونه ای، به خوبی نشان دهنده اختلاف دو گونه راش و بلوط می باشد، در حالی که شاخص های دیگر دارای ارزش هایی تقریبا یکسان می باشند. همچنین به منظور کمی سازی اختلاف ساختار بین دو گونه راش و بلوط از الگوریتم اختلاف مطلق استفاده گردید؛ که مقدار آن برای شاخص های یاد شده به ترتیب برابر با ۸/۸، ۳/۵۹، ۲/۶ و ۲/۱۹ درصد محاسبه شد. به علت توانایی این شاخص ها در نشان دادن تغییرات ساختار یک توده در طی زمان های مختلف و همچنین امکان مقایسه آن با توده های دیگر می توان از این شاخص ها به عنوان یک ابزار مناسب برای مدیریت پایدار استفاده کرد.