پیش بینی مفاهیم اساسی یک حوزه بر اساس شاخص های قدمت و فراوانی استفاده از اصطلاحات موضوعی: مورد مطالعه سرطان کولون

مقدمه: پیش بینی موضوعات آینده، یکی از ضرورت های سیاست گذاری در حوزه علم است که با متغیرهای گوناگونی صورت می گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی مفاهیم اساسی حوزه سرطان کولون، بر اساس شاخص های قدمت و فراوانی استفاده از اصطلاحات موضوعی انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ نوع، توصیفی و از نظر هدف، تحقیقی کاربردی بود. جهت استخراج داده های مطالعه، دو جستجوی مجزا در دو دوره ۲۵ ساله طی سال های ۱۹۸۹-۱۹۶۵ و ۲۰۱۵-۱۹۹۰ در پایگاه اطلاعاتی PubMed صورت گرفت. جهت تعیین و پیش بینی موضوعات مهم حوزه سرطان کولون، از دو شاخص قدمت و متوسط فراوانی استفاده سالانه اصطلاحات MeSH به کار رفته در مدارک بهره گرفته شد. برای این کار، فراوانی و طول میزان استفاده از هر یک از این اصطلاحات در یک دوره ۲۵ ساله مورد توجه قرار گرفت و بر اساس کاهش و افزایش فراوانی این اصطلاحات در یک مقطع خاص، برجسته شدن یا زوال آن ها در مدارک آینده پیش بینی گردید.یافته ها: بررسی میزان انطباق موضوعات اساسی نوپیدا در حوزه سبب شناسی سرطان کولون طی سال های ۲۰۱۵-۱۹۹۰ با موضوعات پیش بینی شده نشان داد که ۱۲۸ موضوع، به عنوان موضوع اساسی برای آینده پیش بینی گردید که از این تعداد، ۷۳ مورد (۵۸ درصد) در دوره دوم به وقوع پیوست. همچنین، بررسی میزان انطباق ۷۳ مورد با موضوعات اساسی دوره دوم حاکی از آن بود که موضوعات پیش بینی شده، ۲۲ درصد موضوعات اساسی را تشکیل داده است.نتیجه گیری: نتایج پژوهش و بررسی مطالعاتی که به پیش بینی گرایش های آینده پرداخته اند، نشان می دهد که روشی جهت پیش بینی گرایش های موضوعی آینده با قطعیت و دقت بالا وجود ندارد. به نظر می رسد که روش های مختلف علم سنجی و نظر خبرگان باید در کنار هم مورد توجه قرار گیرد.