آسیب شناسی زبان مطبوعات /نوشته : حسن ذوالفقاری

زبان رسانه های جمعی به ویژه مطبوعات، اشکالاتی اساسی دارد که در لزوم رفع آنها تردیدی نیست. این اشکالات یا ناشی از ناآگاهی از قواعد ساختمان زبان فارسی، و یا ناشی از اشکلات منطقی، بلاغی، تلفظی و بیانی است. رسانه ها روزبه روز الگوهای زبانی غیرمعیار را بیشتر رواج می دهند؛ بنابراین لازم است این الگوها شناخته و بررسی شوند و در صورت امکان کنترل گردند یا الگوهای معیار جایگزین آنها شود. این مقاله بر گرفته از تحقیقی با عنوان «الگوهای غیرمعیار در زبان مطبوعات» است که به سفارش دفتر مطالعات و توسعه رسانه های معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تعریف، تدوین و اجرا شده است. در این مقاله زبان تعدادی از روزنامه ها و مجلات کثیرالانتشار (۱۲ هزار و ۳۲۰ جمله از ۲۲ نشریه) را از دیدگاه الگوهای زبانی غیرمعیار بررسی و الگوهای زبانی معیار را مطابق قواعد ساختمان زبان فارسی پیشنهاد و راه های پرهیز از کاربرد الگوهای غیرمعیار را معین می کنیم. پژوهش حاضر برای آنکه راه اجرای پژوهش های بعدی در این حوزه را هموار کند، به معرفی بنیادین مباحث نظری برای تحلیل زبان مطبوعات پرداخته است. این تحقیق پشتوانه ای نظری برای هرگونه تحلیلی در عرصه زبان مطبوعات فراهم می آورد. مقاله اهداف زیر را دنبال می کند: شناختن مهم ترین الگوهای زبانی غیرمعیار در زبان مطبوعات؛ طبقه بندی و تقسیم بندی الگوهای زبانی غیرمعیار؛ بررسی بسامدی الگوهای زبانی غیرمعیار مطبوعات و نتیجه گیری از آن؛ ارائه راهکارهایی برای کنترل و اصلاح کاربرد الگوهای زبانی در مطبوعات.