مفهوم شناسی واژه «سوره» در آیات قرآن کریم از دیدگاه مفسران

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 343

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-13-28_012

تاریخ نمایه سازی: 11 شهریور 1402

چکیده مقاله:

واژه «سوره» یکی از واژگان مشهور در آیات قرآن کریم از جمله آیات تحدی است که در آن برای اثبات اعجاز قرآن کریم و رسالت پیامبر اکرم (ص)، به هماوردی یک یا ده سوره تحدی شده است. در تفسیر مقصود از واژه «سوره» در آیات قرآن کریم بین مفسران و قرآن پژوهان اختلاف نظر وجود دارد. بررسی دیدگاه های مختلف در این رابطه نشان می دهد در یک برآیند کلی، دو دیدگاه اصلی در این زمینه وجود دارد؛ برخی واژه «سوره» در قرآن کریم را به معنای "بخش مستقل و طائفه ای از آیات" دانسته اند و برخی آن را به معنای "مجموعه کامل آیات آغاز شده با بسم الله" (سوره کامل) تفسیر کرده اند. در پژوهش حاضر مستندات هر دو دیدگاه گردآوری شده و با ارزیابی این ادله، این نتیجه حاصل شده است که مستندات دیدگاه تفسیر «سوره» به معنای "بخش و طائفه ای از آیات" دارای ضعف است و توان اثبات مدعا را ندارند؛ بر این اساس، تفسیر این واژه به معنای متداولش یعنی "مجموعه کامل آیات آغاز شده با بسم الله"، مناسب ترین وجه تفسیری دانسته شده است.

نویسندگان

محمد رضا شریفی نسب

دانشجوی دکتری الهیات- علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

علی حسن بیگی

دانشیار گروه الهیات - علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

ابراهیم ابراهیمی

استاد گروه الهیات - علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

علیرضا طبیبی

دانشیار گروه الهیات - علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آل غازی، ملاحویش سیدعبد القادر؛ بیان المعانی؛ دمشق: مطبعه الترقی، ...
  • آلوسی، محمود بن عبد الله؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • ابن درید، محمد بن حسن؛ جمهره اللغه؛ بیروت: دار العلم ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر؛ التحریر و التنویر؛ بیروت: موسسه ...
  • ابن عطیه، عبد الحق بن غالب؛ المحرر الوجیز فی تفسیر ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ چ۳، بیروت: دار ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی؛ روض الجنان و روح الجنان ...
  • بقاعی، ابراهیم بن عمر؛ نظم الدرر فی تناسب الآیات و ...
  • بیضاوی، عبد الله بن عمر؛ انوار التنزیل و اسرار التاویل؛ ...
  • ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد؛ جواهر الحسان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: ...
  • جرجانی، عبد القاهر بن عبد الرحمن؛ درج الدرر فی تفسیر ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم؛ چ۸، قم: مرکز نشر اسراء، ۱۳۸۸ش ...
  • حجتی، سید محمدباقر؛ پژوهشی در تاریخ قرآن کریم؛ تهران: فرهنگ ...
  • خرقانی، حسن؛ هماهنگی و تناسب در ساختار قرآن کریم؛ تهران: ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن؛ بیروت: دار ...
  • رامیار، محمود؛ تاریخ قرآن؛ چ۳، تهران: امیر کبیر، ۱۳۶۹ش ...
  • زمخشری، محمود بن عمر؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و ...
  • سبحانی، جعفر؛ فراز هایی از تاریخ پیامبر اسلام؛ چ۱۶، تهران: ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد؛ تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم؛ بیروت: ...
  • سیوطی، جلال الدین عبد الرحمن؛ الاتقان فی علوم القرآن؛ بیروت: ...
  • شبر، عبد الله؛ تفسیر القرآن الکریم؛ چ۲، قم: موسسه دار ...
  • شریف لاهیجی، محمد بن علی؛ تفسیر شریف لاهیجی؛ تهران: دفتر ...
  • شعرانی، ابوالحسن؛ پژوهش های قرآنی علامه شعرانی در تفاسیر مجمع ...
  • صادقی تهرانی، محمد؛ التفسیر الموضوعی للقرآن الکریم؛ قم: دفتر مولف، ...
  • ______________؛ الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه؛ چ۲، قم: ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ چ۲، بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چ۳، ...
  • _______________؛ تفسیر جوامع الجامع؛ قم: حوزه علمیه قم، ۱۴۱۲ق ...
  • طبری، محمد بن جریر؛ جامع البیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد؛ مجمع البحرین؛ چ۳، تهران: نشر مرتضوی، ...
  • طنطاوی، سید محمد؛ التفسیر الوسیط للقرآن الکریم؛ قاهره: نهضت مصر، ...
  • طوسی، محمد بن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار ...
  • طیب، عبدالحسین؛ اطیب البیان فی تفسیر القرآن؛ چ۲، تهران: نشر ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر؛ مفاتیح الغیب؛ چ۳، بیروت: دار ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ معارف قرآن؛ قرآن­شناسی؛ تحقیق: غلامعلی عزیزی کیا، ...
  • معرفت، محمد هادی؛ علوم قرآنی؛ چ۵، قم: موسسه فرهنگی التمهید، ...
  • مقاتل بن سلیمان؛ تفسیر مقاتل بن سلیمان؛ بیروت: دار احیاء ...
  • مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ چ۱۰، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • نمایش کامل مراجع