محیط زیست، سلامت و هزینه های بخش سلامت

مقدمه: آلودگی محیط زیست، اقتصاد بخش خصوصی و بخش عمومی سلامت را تحت تاثیر قرار می دهد. در این پژوهش تاثیر آلودگی محیط زیست، بر روی هزینه­های کل بخش سلامت و هزینه­های پرداخت مستقیم از جیب خانوارها و نیز اثر این آلودگی بر روی سلامت عمومی جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مطالعه، تحلیل رابطه بین آلودگی هوا و هزینه­های سلامت ونیز عوامل تقویت کننده و تضعیف کننده این رابطه بوده است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توسعه­ای بوده است. در این پژوهش از داده­های پانل دیتا، برای دستیابی به کارایی بیشتر و افزایش درجه آزادی و توان آزمون و نیز فراهم نمودن امکان طراحی الگوهای رفتاری پیچیده استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، شامل ۲۲ کشور منتخب خاورمیانه و شمال افریقا MENA(North Africa And Middle East Asia) برای بهره­بردن از تعداد کافی نمونه بوده که با توجه به قرار داشتن کشور ایران در بین آن ها، به سنجش این ارتباطات برای دوره زمانی سال های ۱۹۹۰-۲۰۱۰ میلادی پرداخته شده است. داده های مطالعه از اطلاعات آماری بانک جهانی (World Bank Data) استخراج شده است. در پژوهش حاضر از نرم افزار Eviews۸ و رویکرد اثرات ثابت (Fixed Effect)، به منظور برآورد مدل ها مورد استفاده قرار گرفته است. هم­چنین برای انتخاب روش­های Panel یا Pool، آزمون F Limer و برای انتخاب رویکردهای اثرات ثابت و اثرات تصادفی، آزمون Housman بکار گرفته شده است.یافته ها: آلودگی محیط­زیست تاثیر منفی و معنی­دار بر روی سلامت عمومی دارد. هم­چنین موجب افزایش هزینه­های بخش سلامت و پرداخت های مستقیم از جیب افراد می­گردد. افزایش یک واحد در انتشار گاز CO۲ و ذرات کوچک و جامد آلوده کننده هوا با قطر کمتر از ۱۰ میکرومتر  PM۱۰(Particulate Matter Less Than Ten Microns in Diameter)باعث کاهش به ترتیب، ۰۳/۰ و ۰۱/۰ واحد در امید به زندگی می­شود. هم­چنین افزایش یک واحد در شاخص آلودگی (CO۲) باعث افزایش ۲/۰ واحد در پرداخت­های مستقیم از جیب افراد می­گردد. افزایش بیکاری و شهرنشینی تاثیر منفی بر روی سلامت عمومی و تاثیر مثبت بر روی هزینه­های سلامت دارند. آموزش نیز موجب ارتقای سلامت عمومی می­گردد.نتیجه گیری: آلودگی محیط زیست با کاهش سلامت عمومی، موجب اتلاف هزینه­های بخش سلامت می­گردد. بنابراین آن بخشی از بودجه دولتی و هزینه­های خصوصی که به بخش بهداشت و درمان اختصاص می­یابد، صرف مقابله با آثار مضر آلودگی بر روی سلامتی می­گردد. برنامه­های عملیاتی برای کاهش آلودگی هوا، اولویت اشتغال­زایی، سیاست­های تمرکززدایی، ارتقای آموزش همگانی، گسترش پوشش بیمه همگانی و افزایش سهم بودجه بخش سلامت از توصیه­های مهم مطالعه حاضر است.