دانش سیاسی و فرهنگ اسلامی

«سیاست» از هر چشم اندازی که تعریف شود؛ خواه بعنوان شاخهای از «دانش»، یا بمثابه منظومهای از «عمل»، وجود تمدنی و نسبی آن را نمیتوان نادیده گرفت. «علم سیاست» بخشی از حکمت عملی و از اجزای رئیسه عقل عملی است، و از آن روی که «عمل»، از بنیاد، پدیداری فرهنگی است و به اعتبار زمان و مکان، مبانی، محدودیتها و جلوههای متمایز دارد، هرگز نمیتوان از دانش سیاسی جهان شمول سخن گفت و برای حل «مسائل امروز» صرفا چشم به آثار قدما یا در تکاپوی تقلید از بیگانه بود. علم سیاست، یعنی علمی که به توسط آن کیفیت عمل سیاسی آموخته میشود نیز، نوعی عمل است. و چون عمل سیاسی سرشت تاریخی و تمدنی دارد، پرسشهای دانش سیاسی نمیتواند در گسست از دوران تاریخی و بستر تمدنی یک جامعه طرح شود و اگر چنین باشد، به علم سیاست غیر سیاسی و حکمتی فرا تاریخی بدل شده، و اندوخته و انبانی بلاثمر میشود.