گزارش موردی: یک مورد هیپراستوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر در یک سگ نژاد بومی ایران

هیپراستوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر (DISH) یک بیماری با علت ناشناخته است که بر اسکلت محوری و ضمیمه ای پستانداران تاثیر می گذارد(۱). بروز DISH با عواملی چون سن بالا، جنس نر، چاقی، فشار خون بالا، آترواسکلروز و دیابت مرتبط است(۲). مشخصه این بیماری، کلسیفیکاسیون و استخوانی شدن رباط ها و محل اتصال آن ها به استخوان است و معمولا منجر به همجوشی استخوانی متوالی مهره می شود(۳). یک سگ نر نژاد بومی، یک و نیم ساله، با وزن حدود ۲۵ کیلوگرم با علائم بی اشتهایی، عدم تمایل به حرکت، ضعف و ناتوانی اندام حرکتی خلفی و بی اختیاری ادرار به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه لرستان مراجعه کرد. طی معاینات بالینی، حیوان در هنگام لمس و حرکت مفاصل احساس ناراحتی داشته و هرگونه تغییر در وضعیت مفاصل با درد همراه بود. علاوه براین، مفاصل آرنج و زانوی بیمار دارای تورم سفت، بزرگ و غیرطبیعی بود که باعث ایجاد محدودیت جدی در دامنه ی حرکتی آن شده بود. در رادیوگراف های اخذ شده استخوان سازی وسیع در اطراف و داخل فضای مفصلی در هر چهار اندام حرکتی مشاهده شد. علاوه براین، استخوان سازی در سمت شکمی مهره های کمری مشاهده شد که باعث اتصال مهره ها به هم شده بود، دیسک های بین مهره ای در بین مهره هایL۱-L۲، L۲-L۳ و L۴-L۵ مینراله شده بودند و فضای طبیعی بین مهره ها مشاهده نشد. در مطالعات کلینیکال پاتولوژی، سطح سرمی کلسیم بیش از پنج برابر حد نرمال اندازه گیری شد، هرچند که سایر فاکتورهای بررسی شده در حد نرمال گزارش شدند. با بررسی علائم کلینیکی و پاراکلینیکی، DISH تشخیص داده شد و با توجه به شدت درد بیمار و غیرقابل بازگشت بودن ضایعات و نیز با رضایت صاحب حیوان، پس از بی دردی و بیهوشی کامل، حیوان جهت آموزش، یوتانایز و برای جداسازی استخوان ها به بخش آناتومی منتقل شد. در نمونه های استخوانی جداشده، استخوان سازی نامنظم در حاشیه مفاصل ، سطوح مفصلی، محل اتصال تاندون ها و ستون مهره ها به وضوح قابل مشاهده بود. این اولین گزارش ثبت شده DISH در سگ نژاد بومی ایران است.