اصل قانونی بودن جرم و مجازات در حقوق بین الملل

به طور کلی باید گفت که یکی از اصول بسیار مهم و اساسی علم حقوق اصل قانونی بودن جرم و مجازات می باشد که در حقوق داخلی و بین المللی مورد پذیرش قرار گرفته است. در زبان ساده، اصل قانونی بودن جرم و مجازات یعنی این که هیچ رفتاری جرم نیست مگر آن که توسط قانون جرم انگاری شده باشد. برای مجازات نیز تنها مجازاتی که توسط قانونگذار تعیین شده است می توان برای فرد مجرم تعیین نمود نه مجازاتی متفاوت و یا بیشتر و یا کمتر از آن. به عبارتی کلی تر جرم و مجازات باید در قانون تعیین شده باشد . در حقوق داخلی ماده ۲ ، ۱۰ ، ۱۲ ، ۱۳ ، ۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و اصول ۲۲، ۳۲ ، ۳۶ ، ۳۷ ، ۱۶۹ قانون اساسی به این اصل اشاره دارند . در سطح بین المللی دادگاه بین المللی نورنبرگ و همچنین دادگاه بین المللی کیفری در سال ۱۸۸۹ اساسنامه اصل مذکور را در ۲۲ ماده تصریح کرده است .تفاوت اساسی این اصل در سطح بین المللی و داخلی در این است که در سطح بین المللی ابزار فشار دولت ها برای اعمال این اصل بسیار کمتر از سطح داخلی می باشد.این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای که با مطالعه ی کتب، سایر پژوهش های داخلی و بین المللی نسبت به تهیه چک لیست و گردآوری داده ها انجام شده است.