بررسی کاربردهای اقتصادسنجی فضایی در ایران (با مروری بر مطالعات انجام گرفته در کشور)

انجام طرح های تحقیقاتی در علوم منطقه ای، مبتنی بر داده های نمونه ای و مشاهده ای است که پژوهشگر با مراجعه به مکان های مشخص شده به آنها دست می یابد. در این قبیل پژوهش ها، دیگر به کارگیری شیوه های اقتصاد سنجی عمومی چندان کارا نیست. در سال 1988 پروفسور انسلین برای نخستین بار تصویر جامعی از واقعیت های اقتصاد سنجی فضایی را ارائه نمود. وی مدعی شد زمانی که محقق با داده های جزء مکانی روبروست، این تکنیک دارای قابلیت و کاربرد بهتری نسبت به اقتصاد سنجی مرسوم است. در طی سالیان اخیر نیز بهره گیری از این روش، از سوی اندیشمندان علوم منطقه ای مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله سعی بر آن است که با ارائه مدل های کاربردی این تکنیک در قالب مروری بر مطالعات انجام گرفته در ایران، به بررسی توانایی ها و قابلیت های آن پرداخته شود. نتایج مطالعه نشان می دهد مسائلی چون تحلیل تأثیر اندازه دولت بر توسعه انسانی بررسی تأثیر اعتماد و سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی، تحلیل تأثیر هدفمندی یارانه بنزین بر نخست شهری استان ها و همچنین عوامل مؤثر بر قیمت هدانیک مسکن، توسط اقتصاد سنجی فضایی قابل حل خواهد بود.