ارزیابی تغییرات کاربری اراضی حوضه کیوی چای و تحلیل روند تغییرات بارش و دمای آن در دوره های آتی با مدل های CMIP۵

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 48

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEOP-27-85_008

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1402

چکیده مقاله:

تنوع آب و هوا و تغییر کاربری / پوشش زمین تاثیر قابل توجهی در رژیم های هیدرولوژیکی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک که دارای مشکلات بحرانی کمبود آب هستند، دارد. بنابراین تخمین و ارزیابی تغییرات آب هوایی و کاربری اراضی و پیامدهای ناشی از آن در هر حوضه آبریز امری ضروری است. این مطالعه با استفاده از داده های چهار مدل گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم(CMIP۵) تحت دو سناریو خوش بینانه و بدبینانه (RCP۸.۵ و RCP۴.۵) با کاربست مدل ریز گردانی LARS-WG۶ تغییرات آب وهوای حوضه کیوی چای را مورد بررسی قرار داد. تغییرات بارش و دما طی سه دوره مختلف(۲۰۴۰-۲۰۲۱، ۲۰۶۰-۲۰۴۱ و۲۰۸۰-۲۰۶۱) نسبت به دوره پایه (۲۰۱۹-۱۹۸۷) موردبررسی قرار گرفته و جهت واسنجی و صحت سنجی مدل LARS-WG۶، داده های مشاهداتی و داده های خروجی مدل ها با استفاده از آزمونه ای F و T و همچنین شاخص های RMSE ،MSE ،MAE و R۲ مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت . بر اساس نتایج حاصل از اکثر مدل ها و متوسط مدل های موردبررسی درمجموع انتظار می رود میزان بارش و دمای حداقل و حداکثر در تمام مدل های موردبررسی، نسبت به دوره پایه افزایش یابد. همچنین نتایج ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با طبقه بندی شی گرا نشان داد که کاربری مرتع به ترتیب با مساحت ۱۸/۱۲۲۴ و ۵۹/۱۰۴۶ کیلومترمربع بیشترین مساحت در هر دو دوره را در برگرفته درحالی که در سال ۱۹۸۷ کاربری مسکونی با مساحت ۶۶/۳ کیلومترمربع و در سال ۲۰۱۹ کاربری آب با مساحت ۷۷/۳ کیلومترمربع کمترین مساحت را داشتند. همچنین بیشترین کاربری تغییریافته کاربری مرتع به کشاورزی دیم(۱۸۱ کیلومترمربع) بوده است که نشان دهنده تخریب مراتع است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

شیرین مهدویان

دانشجوی دکتری دانشگاه محقق اردبیلی

بتول زینالی

هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی

برومند صلاحی

جغرافیایی طبیعی،ادبیات و علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی