واکاوی علل عدم موفقیت کمپانی انگلیسی مسکوی در ایران عصر صفوی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 118

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHSS-15-1_002

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1402

چکیده مقاله:

تجارت بین المللی در قرن شانزدهم میلادی شاهد تغییرات ژرفی بود که شکل گیری کمپانی های تجاری و کشف راه های دریایی جدید را می توان از مصادیق بارز آن دانست. یکی از نخستین کمپانی هایی که در این قرن موجودیت یافت و توانست راه دریایی جدیدی را به تجارت بین المللی بگنجاند، کمپانی مسکوی بود. این کمپانی همچنین موفق شد نخستین مناسبات تجاری و دیپلماتیک مستقیم میان انگلستان و ایران را از مسیر دریاهای شمالی و روسیه منعقد کند. اما بعد از دو دهه فعالیت کمپانی در ایران عصر صفوی، این موسسه بازرگانی از ادامه فعالیت های تجاری در ایران صرف نظر کرد و جوامع تجاری انگلستان، ارتباط با ایران را از مسیرهای دیگری پیگیری کردند. این پژوهش به دنبال پاسخ به این مسئله است که چرا کمپانی انگلیسی مسکوی از استمرار تجارت با ایران از طریق دریایی شمال و روسیه صرف نظر کرد و چه عواملی در اتخاذ چنین تصمیمی موثر بودند. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به دنبال بررسی علل قطع روابط تجاری میان ایران و انگلستان در نیمه دوم قرن شانزدهم میلادی برای برهه ای از زمان است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مناسبات سیاسی میان دولت های صفوی، عثمانی، روسیه و انگلستان با یکدیگر و نتایج ناشی از آن مانند جنگ ها، صلح ها، رقابت ها و تیرگی روابط میان آن دولت ها تاثیرات سوئی بر عملکرد کمپانی گذاشت. شرایط جغرافیایی و امنیتی حاکم بر مسیر مورد استفاده کمپانی نیز موانع عدیده ای را بر سر راه بازرگانان انگلیسی ایجاد می کرد. علاوه بر عوامل مذکور، تجار انگلیسی پس از پشت سرگذاشتن این مشکلات و سختی ها، خود را با رقبای کهنه کار و پرتجربه ای مانند ترک ها، ونیزی ها و ارامنه در بازارهای ایران مواجه می دیدند. مجموع این موانع مدیران کمپانی مسکوی در لندن را به ترک تجارت با ایران از طریق راه های شمالی متقاعد کرد.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: کمپانی مسکوی ، صفویه ، انگلستان ، ایوان مخوف ، تجارت خارجی ، روسیه

نویسندگان

حمید حاجیان پور

نویسنده مسئول، دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

خلیل صالحی

دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • استریکلر، جیمز ای (۱۳۸۱). روسیه تزاری. ترجمه مهدی حقیقت خواه. ...
  • الصلابی، علی محمد (۲۰۰۱). الدوله العثمانیه عوامل النهوض و اسباب ...
  • اولئاریوس، آدام (۱۳۶۹). سفرنامه آدام اولئاریوس. ترجمه حسین کردبچه. تهران: ...
  • بیات، اوروج بیک (۱۳۳۸). دون ژوان ایرانی. ترجمه مسعود رجب ...
  • حسینی استرآبادی، سید حسین بن مرتضی (۱۳۶۶). تاریخ سلطانی از ...
  • روملو، حسن بیگ (۱۳۵۷). احسن التواریخ. تهران: بابک ...
  • شاملو، ولی قلی بن داود قلی (۱۳۷۱). قصص الخاقانی. تهران: ...
  • شیرازی، عبدی بیگ (۱۳۶۹). تکمله الاخبار. تهران: نشرنی ...
  • غفاری قزوینی، قاضی احمد (۱۳۴۲). تاریخ جهان آرا. تهران: حافظ ...
  • کاتف، فدت آفاناس یویچ (۲۵۳۶). سفرنامه فدت آفاناس یویچ کاتف. ...
  • مستوفی، محمدمحسن (۱۳۷۵). زبده التواریخ. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود ...
  • مشکوریان، محمدتقی (۱۳۹۲). کمپانی مسکوی و آغاز روابط مستقیم انگلستان ...
  • منجم، ملا جلال (۱۳۶۶). تاریخ عباسی یا روزنامه ملاجلال. تهران: ...
  • واله اصفهانی، محمد یوسف (۱۳۷۲). خلد برین. تهران: بنیاد موقوفات ...
  • Barbaro, J. & Contarini, A. (۱۸۷۳). Travels to Tana and ...
  • Cawston, G. (۱۸۹۶). The Early Chartered Companies (A.D. ۱۲۹۶-۱۸۵۸). London ...
  • Curzon, G. N. (۱۸۹۲). Persia and the Persian Question. London: ...
  • Fischer, D. (۱۹۷۰). The Development and Organization of English Trade ...
  • Gross, G. W. C. (۲۰۱۹). Ivan IV and Elizabeth I: ...
  • Hakluyt, R. (۱۸۸۶). The Principal Navigation Voyages Traffiques and Discoveries ...
  • Hakluyt, R., & Purchas, S. (۱۸۳۰). The Origin and Early ...
  • Hanway, J. (۱۷۵۳). A historical account of the British trade ...
  • Holt, P. M., & Lambton, A. K. S., & Lewis, ...
  • Jackson, P., & Lockhart, L, (Eds.). (۱۹۸۶). The Cambridge History ...
  • Matthee, R. (۱۹۹۴). Anti-ottoman Politics and Transit Rights: The Seventeenth ...
  • Meshkat, K. (۲۰۰۹). The journey of master Anthony Jenkinson to ...
  • Morgan, E. D., & Coote, C. H. (Eds.). (۱۸۸۶). Early ...
  • Mustafayev, Sh. (۲۰۱۸). The trade routes and the silk trade ...
  • Ohberg, A. (۱۹۵۵). Russia and the world market in the ...
  • Savory, R. (۱۹۸۰). Iran under the Safavids. Cambridge: Cambridge University ...
  • Shaw, S. (۱۹۷۶). History of the Ottoman Empire and Modern ...
  • Smith, M. W. (۱۹۲۰). The English in Russia during the ...
  • Tran, T. K. (۲۰۰۸). Growth of Joint Stock Companies in ...
  • Vaughn, E. V. (۱۹۱۲). English Trading Expeditions into Asia under ...
  • نمایش کامل مراجع