شناسایی و بیماری زایی گونه های Fusarium sensu lato عامل لکه برگی و پژمردگی بوته های موز در جنوب ایران

طی بازدید از باغات موز در سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱، نمونه برداری از برخی بوته های موز دارای علائم لکه برگی و پژمردگی در مناطق موز کاری استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان انجام شد. پس از انتقال نمونه های آلوده به آزمایشگاه، تعداد ۳۱ جدایه متعلق به جنس Fusarium sensu lato جداسازی شد. به منظور شناسایی جدایه ها از محیط کشت برگ میخک-آگار (Carnation leaf agar) و SNA تحت شرایط ۱۲ ساعت نور نزدیک یو وی (near UV) و ۱۲ ساعت تاریکی استفاده گردید. نتایج حاصل از بررسی ریخت شناختی و واکاوی فیلوژنتیکی بر اساس ناحیه ژنی Elongation factor ۱-α (EF ۱- α) نشان داد که جدایه ها به گونه های Fusarium oxysporum (۱۲ جدایه)، Fusarium incarnatum (۱۰ جدایه)، Neocosmospora sp.. (۷ جدایه) و Fusarium sp. (۲ جدایه) تعلق دارند. آزمون بیماری زایی به منظور تایید بیماری زایی گونه ها روی رقم موز Dwarf Cavendish انجام شد. نتایج آزمون بیماری زایی نشان داد گونه های بدست آمده توانایی ایجاد لکه برگی (Fusarium sp. و Fusarium incarnatum) و پژمردگی (Fusarium oxysporum، Fusarium incarnatum وNeocosmospora sp..) روی گیاه موز را در شرایط گلخانه نیز دارند. بر اساس اطلاعات موجود، این اولین گزارش از بیماری زایی F. incarnatum و Neocosmospora sp. روی موز در ایران است.