بررسی تاثیر شاخص ریز دانگی بافت فرسوده بر زیست پذیری محلات شهری (مطالعه موردی شهرک های حوزه یک منطقه ده شهرداری شیراز)

زیست پذیری و اصلاح و بهسازی بافت های ناکارآمد شهری یکی از مهمترین و نوین ترین مباحث در تئوری های جدید شهرسازی و برنامه ریزی است که باهدف پیشبرد شهر به سوی مطلوبیت هر چه بیشتر مطرح شده است. همچنین امروزه یکی از چالش های شهرسازی معاصر ایران, مقوله بافت های فرسوده شهری و شناسایی شاخص های این بافت هاست. مساله ای که امروزه با آن روبرو هستیم، شناسایی این گونه بافت های شهری است که از چرخه متصل با شهر خارج و تبدیل به بافت هایی ناکارآمد شده اند. شهر بخصوص کلانشهر ها به علت سیستم پویای شهری همواره و پیوسته در حال تغییر و تحول است و در این میان، با گذشت زمان مشکلاتی مانند فقر، بی سازمانی، آلودگی های محیطی و... چهره برخی نقاط شهر را دگرگون ساخته و رنگ و بویی متفاوت از گذشته که نشانه هایی از افول و زوال را در بر دارد بر آنها می نشاند. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ و تلاش می گردد با استفاده از مساحت قطعات به شناخت بافت های ریز دانه منجرگردد. محدوده مورد مطالعه این پروژه، شهرک های گلدشت محمدی، شهید باهنر و عرفان می باشد که در شهرک های حوزه یک منطقه ۱۰ شهرداری شیراز واقع شده اند. ابتدا بافت فرسوده شهری از دیدگاه نظری و سپس ویژگی های آن در شهرک های مورد نظر مورد سنجش و بررسی قرارگرفته اند. این پژوهش از نظر هدف تحقیق، کاربردی توسعه ای و روش آن توصیفی تحلیلی است و در روند تحلیل ها از فرآیند تحلیل "سلسه مراتبی" استفاده شده است. در این پژوهش از نرم افزاری Excel، Arc GIS و Google earth استفاده شده است. ۹۲۸ قطعه در در این حوزه شهری شناسایی و اطلاعات آنها جمع آوری و ثبت گردید. پایگاه اطلاعات مکانی و توصیفی املاک این حوزه در بستر GIS صورت پذیرفت. وضعیت واحدهای مسکونی بر حسب دانه بندی نشانگر آن است که ۱۱ % از قطعات، مساحتی زیر ۲۰۰ مترمربع و ۸۹ % قطعات، مساحتی بالایی ۲۰۰ مترمربع دارند که نشان دهنده ی، درشت دانه بودن قطعات در شهرک های مورد نظر می باشند و ساختار کلی این شهرک ها جزء بافت فرسوده محسوب نمی شوند. از لحاظ مقایسه این شهرک ها با هم لحاظ شاخص ریزدانگی به ترتیب شهرک های عرفان، شهید باهنر و گلدشت محمدی در رتبه های یک تا سه درشت دانه بودن نسبت به هم قرار دارند به عبارتی شهرک عرفان درشت دانه تر از دیگر شهرک ها است.