تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متاثر از فضای فکری استانبول به ایران دوره قاجار

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 76

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MTE-11-25_001

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1402

چکیده مقاله:

با رویارویی ایران عهد قاجار با غرب و آگاهی از رشد آنان، نیاز به شناخت تمدن نوین آشکار شد. اگرچه ایرانیان به صورت مستقیم با غرب در ارتباط بودند، ولی بسیاری از این تجربه ها، از مسیرهای واسطه از جمله عثمانی و به ویژه در فضای فکری استانبول منتقل می شد. یکی از راه های شناخت غرب، تاثیرپذیری روزنامه های «اختر» و «سروش» چاپ استانبول، پیش و پس از انقلاب مشروطه با استفاده از ترجمه است. بنابراین، این سوال پیش می آید که ترجمه تحولات فکری سیاسی استانبول در این روزنامه ها، چه تاثیری در گفتمان انتقادی آنان داشته است؟ این پژوهش، بر اساس روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و دسترسی به آرشیو این روزنامه ها، سعی در پاسخ به این پرسش دارد.یافته های پژوهش نشان می دهد که روزنامه های «اختر» و «سروش»، از فضای فکری عثمانی متاثر بودند و ترجمه اخبار و مقالات سیاسی در این روزنامه ها، تاثیر عمیقی در گفتمان انتقادی آنها داشتند. به علاوه، مشخص شد که مترجمان و نویسندگان این روزنامه ها، به انتقال تجدد و تفکر انتقادی به ایران دوره قاجار کمک شایانی کردند. در نتیجه، گفتمان انتقادی با عبور از عثمانی و متاثر از آن، تجلی خاصی یافت که بیشتر منطبق با فرهنگ شرق و اسلامی ایرانی بود.

کلیدواژه ها:

قاجار ، تجدد ، ترجمه ، استانبول ، روزنامه های «اختر» و «سروش»

نویسندگان

اسکندر کیانی شاوندی

دانشجوی دکتری، تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

محمدمهدی مرادی خلج

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبادیان، حسین(۱۳۸۸). بحران آگاهی و تکوین روشنفکری در ایران، تهران: ...
  • آذرنگ، عبدالحسین(۱۳۹۴). تاریخ ترجمه در ایران از دوران باستان تا ...
  • آرین پور، یحیی(۱۳۷۴). از صبا تا نیما (تاریخ ۱۵۰ سال ...
  • اختر، سال اول، شماره ۸، ۲۷ ذی الحجه ۱۲۹۲ ق ...
  • اختر، سال اول، شماره ۱۲، ۲۷ ذی الحجه ۱۲۹۲ ه.ق ...
  • اختر، سال دوم، شماره ۳۷، ۱۱ صفر ۱۲۹۳ ه.ق / ...
  • اختر، سال دوم، شماره ۴۵، ۲۲ صفر ۱۲۹۳ ه.ق / ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۴، ۲۳ محرم ۱۲۹۴ ه.ق / ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۱۲، ۲۸ صفر ۱۲۹۴ ه.ق / ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۱۴، ۹ ربیع الاول ۱۲۹۴ ه.ق ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۱۵، ۱۲ ربیع الاول ۱۲۹۴ ه.ق ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۱۷، ۱۹ ربیع الاول ۱۲۹۴ ه.ق ...
  • اختر، سال سوم، شماره ۱۸، ۲۲ ربیع الاول ۱۲۹۴ ه.ق ...
  • اختر، سال هفدهم، شماره ۴، ۲۴ محرم ۱۳۰۸ ه.ق / ...
  • اختر، سال هفدهم، شماره ۱۳، ۲۷ ربیع الاول ۱۳۰۸ ه.ق ...
  • اختر، سال هفدهم، شماره ۲۳، ۹ جمادی الآخر ۱۳۰۸ ه.ق ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان(۱۳۵۰). روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه ، به کوشش ایرج ...
  • __________________ (۱۳۷۴). المآثر و الآثار چهل سال تاریخ ایران در ...
  • براون، ادوارد(۱۳۷۶). انقلاب مشروطیت ایران، مهری قزوینی، تهران: انتشارات کویر ...
  • _______ (۱۳۸۶). تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران در دوره ی ...
  • بهنام، جمشید(۱۳۷۲). «منزلگاهی در راه تجدد ایران: اسلامبول»، ایران نامه، ...
  • ________(۱۳۸۳). ایرانیان و اندیشه تجدد، تهران: نشر و پژوهش فرزان ...
  • حضرتی، حسن(۱۳۸۹). مشروطه عثمانی، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام ...
  • دولت آبادی، یحیی(۱۳۶۱). حیات یحیی، تهران: عطار، جلد ۳ ...
  • رئیس نیا، رحیم(۱۳۸۵). ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم، ...
  • سروش، شماره ۱، ۱۲ جمادی الآخر ۱۳۲۷ ه.ق / ۱ ...
  • سروش، شماره ۲، ۱۹ جمادی الآخر ۱۳۲۷ ه.ق / ۸ ...
  • سروش، شماره ۳، ۲۵ جمادی الآخر ۱۳۲۷ ه.ق / ۱۴ ...
  • سروش، شماره ۴، ۳ رجب ۱۳۲۷ ه.ق / ۲۱ جولای ...
  • سروش، شماره ۷، ۳۰ شعبان ۱۳۲۷ ه.ق / ۱۵ سپتامبر ...
  • سروش، شماره ۸، ۱۲ رمضان ۱۳۲۷ ه.ق / ۲۷ سپتامبر ...
  • سروش، شماره ۹، ۲۰ رمضان ۱۳۲۷ ه.ق / ۵ اکتبر ...
  • صالحی، نصرالله(۱۳۹۶). «ترجمه از زبان ترکی عثمانی به فارسی در ...
  • صدر هاشمی، محمد(۱۳۶۳). تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان: انتشارات ...
  • فشاهی، محمدرضا(۱۳۵۲). «نهضت ترجمه در عهد قاجاریه» مجله نگین، شماره ...
  • قاسمی، فرید(۱۳۷۹). مشاهیر مطبوعات ایران: اعتمادالسلطنه، تهران: سازمان چاپ و ...
  • کسروی، احمد(۱۳۷۳). تاریخ مشروطه ایران، تهران: امیرکبیر ...
  • گاللی، هانری و فواد ثنایی بیک(۱۳۳۲ق). تاریخ اقصای شرق یا ...
  • ملک پور، جمشید(۱۳۸۵). ادبیات نمایشی در ایران، تهران: توس ...
  • ناطق، هما(۱۳۸۶). ایران در راه یابی فرهنگی (۱۸۴۸-۱۸۳۴ م)، پاریس: ...
  • Hatice, Kilic(۲۰۰۶). Iran’in Modernlesme Surecinde Osmanli Devlet’nin Rolu, (۱۸۴۸-۱۹۲۳), Hüseyin ...
  • Riza, Kurtulus(۲۰۱۰). Iran Mesrutiyet Hareketinde Osmanli Etkisi ۱۹۰۶-۱۹۱۱, Ali Satan, ...
  • Yavuz, M. Hakan(۲۰۰۹). Secularism and Muslim Democracy in Turkey, Cambridge: ...
  • نمایش کامل مراجع