تاملی بر معناکاوی پیکرنگاری مذهبی در نقاشی غدیرخم اثرحاجی فارسی محفوظ در موزه آستان معصومه(س) در قم
محل انتشار: فصلنامه سخن تاریخ، دوره: 17، شماره: 41
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 56
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSKH-17-41_003
تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1402
چکیده مقاله:
یکی از نمونههای نقاشی مذهبی در دوره قاجار، نقاشی غدیرخم در موزه آستان حضرت معصومهB است که نقاشی ماندگاری در زمینه شمایلنگاری مذهبی و انتقال سنتهای مذهبی در دروه قاجار است. در این نقاشی تاکید بر بازنمایی و نمایش واقعنمایانه واقعه غدیرخم از نقشهای مهم در نمایش شکوهمندانه این واقعه دینی بوده است. در این اثر کمتر شناختهشده نقاشی به نام حاجی فارسی، در موزه قم به شماره اموالی ۹۰۰ سنت تصویری واقعهغدیر را کنار هنر پیکرنگاری درباری قاجار بر ما آشکار می کند. مطالعه این اثر نشان میدهد هنرمند تلاش کرده با نمایش واقعگرایانه واقعه غدیر و پیوند آن با نقاشی پیکرنگاری درباری قاجار، ویژگیهای پیکرنگاری درباری از شاهان و ارادت آنان را به دین تشیع و واقعه پراهمیت غدیر نشان دهد. تمرکز اصلی نقاشی بر واقعه غدیر است که بیش از تصاویر شاهان به چشم میآید. نمایش اتفاق غدیر با ویژگیهای نقاشی پیکرنگاری درباری همخوانی تصویری داشته است. هدف این پژوهش مطالعه نقاشی واقعه غدیر است که تا کنون معرفی و پژوهش نشده است و به ویژگیهای نقاشی پیکرنگاری درباری در حاشیه اثر و تمرکز بر واقعه غدیر میپردازد. سوالات اصلی پژوهش به این شرح است: کارکرد نمایش واقعه غدیر در مرکز تصویر با چه ویژگیهایی انجام شده است؟ نمایش شاهان قاجار به روش پیکرنگاری در حاشیه واقعه غدیر چه کارکرد تزئینی داشته است؟ روش تحقیق در این پژوهش علمی، توصیفی_ تحلیلی بوده و با استفاده از منابع کتابخانهای و مطالعه میدانی نمونه موزهای اثر در موزه قم انجام شده است. شیوه تحلیل بر اساس اصول و قواعد هنری تجسمی به کار رفته در نقاشی است.پژوهش حاضر یکی از جنبههای دینی و معنانمایانه واقعه غدیر و ارتباط آن با نقاشی قاجار را واکاوی میکند. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد در این نقاشی کنار بازنمایی واقعه مهم غدیر و نمایش پیکرنگاری درباری، ویژگیهای بصری اثر منطبق بر ویژگیهای نقاشی پیکرنگاری درباری قاجار بوده و ارادت شاهان مهم ایران از گذشته تا دوره قاجار به تشیع و علیg را نمایش میدهد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
الهه پنجه باشی
گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :