مقایسه انرژی ورودی، خروجی و پتانسیل گرمایش جهانی مزارع کلزا و جو دیم در استان گلستان (شهرستان آق قلا)

مقایسه انرژی گیاهان زراعی یکی از روش­هایی است که می­تواند در اولویت­بندی کشت گیاهان مختلف زراعی در هر منطقه به کار گرفته شود. به منظور مقایسه انرژی ورودی، خروجی و پتانسیل گرمایش جهانی مزارع کلزا و جو دیم در استان گلستان (شهرستان آق­قلا) آزمایشی در پاییز ۱۳۹۸ انجام پذیرفت. به این منظور از طریق مصاحبه با کشاورزان مختلف (برای جو دیم و کلزای دیم به­‫ترتیب ۳۷ و ۲۱ کشاورز از طریق تکمیل پرسشنامه در محدوده شهرستان آق­قلا) جمع­آوری داده­های مورد نیاز نظیر ماشین آلات و نهاده­های مصرفی شامل بذر، کود، سوخت و سموم در دو محصول صورت گرفت. پس از آن داده­های موردنیاز در سه بخش مصرف سوخت، سوخت مصرفی و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از انتشار گازهای گلخانه­ای بر مبنای معادل دی­اکسید کربن محاسبه گردید. بیشترین درصد انرژی ورودی مستقیم در مزارع کلزا و جو دیم ترتیب با ۳/۳۹ و ۸/۴۶ درصد مربوط به مصرف سوخت بود. بیشترین و کمترین پتانسیل گرمایش جهانی به ترتیب از مزارع کلزا و جو دیم (به ترتیب۱۴۹۲و ۱/۷۳۹  کیلوگرم CO۲ در هکتار) به­دست آمد. همچنین در هر دو محصول کمترین میزان تولید گازهای    گلخانه­ای مربوط به کود پتاسیم به میزان ۳/۲۶ کیلوگرم معادل CO۲  برای کلزای دیم و ۱/۱۳ برای جو دیم بود.  در هر دو محصول مصرف سوخت و کود بالاترین انرژی مصرفی و تولید گازهای گلخانه­ای را تشکیل می­دهد. استفاده از ادواتی که باعث کاهش مصرف سوخت شوند توصیه می­گردد و همچنین لزوم بررسی و تحقیق جهت کشت­های تناوبی و استفاده از گیاهانی که قادر به تثبیت نیتروژن هستند آشکار می­گردد.