قلمرو تاثیر سوال راوی با محوریت قاعده العبره
محل انتشار: فصلنامه فقه و اصول، دوره: 55، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 67
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FIQH-55-2_005
تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1402
چکیده مقاله:
از قواعد پرکاربرد در استنباط احکام، «العبره بعموم اللفظ لا بخصوص السبب» است که فقیه را در شناسایی قلمرو حکم یاری می رساند. اغلب روایاتی که دربردارنده حکم عام است در پاسخ به سوال خاص راوی صادر شده است و اینکه معیار در این گونه احادیث، عمومیت پاسخ معصوم است یا خصوصیت سوال راوی، مدنظر و محل بحث است. سوال راوی به عنوان یکی از اسباب صدور حدیث این قابلیت را دارد که جواب عام معصوم را تحدید کند، ولی قاعده «العبره» بر عمومیت و شمول پاسخ دلالت می کند. این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی می کوشد با تامل در نظریات اصولی و بررسی واکنش فقیهان در مواجهه با قاعده «العبره»، تصویر دقیقی از این قاعده و مجاری آن پیش روی مخاطبان قرار دهد. حاصل پژوهش اینکه قاعده «العبره» نقش مهمی در توسعه احکام شرعی دارد و ابزاری ظهورساز شناخته می شود. اجماع قولی و عملی، سیره اهل بیت و ادله حجیت ظواهر برای اعتبار این قاعده کفایت می کند و ازجمله مقومات این قاعده عبارت اند از: مسبوق بودن کلام معصوم به سوال، استقلال جواب معصوم و عدم مخالفت آن با قواعد شرعی.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد زنده دل
استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان
سید علی دلبری
دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :