ارزیابی اثربخشی تجویز جوشانده استانداردشده دانه های اسپند (.Peganum harmala L) بر درمان شپش سر کودکان، یک مطالعه بالینی تصادفی

سابقه و هدف: شپش سر یک بیماری انگلی است که سالیانه کودکان زیادی را در جهان درگیر میکند. در منابع طب سنتی ایران از گیاه اسپند (.Peganum harmala L) به عنوان درمان این بیماری و ازبین برنده تخم های شپش یاد شده است. در این مطالعه اثربخشی اسپری آبی جوشانده دانه های گیاه اسپند در درمان بیماری شپش سر بررسی شد. مواد و روش ها: بیمارانی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در گروه کنترل یا مداخله قرار گرفتند. بیماران گروه کنترل از شامپوی پرمترین و بیماران گروه مداخله از اسپری آبی جوشانده اسپند استفاده کردند. به منظور ارزیابی و مقایسه کارایی درمان، معاینه بیماران قبل از شروع درمان و در روزهای دوم، هشتم و پانزدهم بعد از شروع درمان انجام گرفت. اثربخشی درمان براساس وجود یا نبود شپش بالغ و تخمهای شپش و همچنین تعداد شپش بالغ (در صورت مشاهده) ارزیابی و ثبت شد. در پایان مطالعه میزان پاسخدهی بیماران در دو گروه مداخله و کنترل با یکدیگر به صورت آماری مقایسه شد. یافته ها: براساس نتایج حاصل از این مطالعه، در روز دوم و پانزدهم مطالعه، پاسخ به درمان براساس تعداد شپش زنده و تخم شپش در دو گروه پرمترین و عصاره آبی اسپند با یکدیگر تفاوت آماری معناداری نداشت (به ترتیب ۰/۷۷=p و ۰/۲۸۲=p). فقط در روز هشتم مطالعه، میانگین تعداد شپش های زنده در گروه پرمترین، به صورت معناداری کمتر از گروه مداخله گزارش شد (۰/۰۴=p). اگرچه بررسی پاسخ به درمان در پایان مطالعه (به صورت ریشه کن شدن شپش سر) نشان داد که از این نظر بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد (۰/۰۷۷=p). نتیجه گیری: براساس یافته های این مطالعه، اثربخشی عصاره آبی اسپند در درمان شپش سر کودکان، در مقایسه با پرمترین تفاوت آماری معناداری نداشت. هرچند انجام مطالعات بالینی بیشتری در این زمینه موردنیاز است.