قانون اساسی مدرن و الزامات مفهومی آن در رویکردی تطبیقی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 160

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLPS-7-1_012

تاریخ نمایه سازی: 12 مهر 1402

چکیده مقاله:

مساله تقابل و تعامل سنت و مدرنیته، در ایران پس از گذشت بیش از یکصد سال از جنبش قانون خواهی مشروطه ظاهرا هنوز حل نشده و همچنان بحث های مختلفی را به خود اختصاص می دهد. به نظر می رسد در نظام جمهوری اسلامی ایران، علی رغم پذیرش وصف جمهوریت برای نظام و اخذ قالب حقوقی مهم «قانون اساسی»، لوازم و اقتضائات وصف و قالب مذکور به طور دقیق و کامل مورد اعتنا قرار نگرفته و با ترقیق مفاهیم، پنداشته شده است می توان هم خوانی لازم را به راحتی ایجاد کرد. لکن مروری بر تجربه چهل ساله جمهوری اسلامی نشان می دهد بسیاری چالش ها نتیجه چنین رویکرد آسان گیرانه ای است. در این نوشتار برآنیم تا نشان دهیم قانون اساسی، یک سند خنثی و انعطاف پذیر در اختیار قدرت حاکم نیست و الزامات مبنایی و مفهومی آن در بستر حقوق عمومی مدرن باید فهم و در نظر گرفته شود. بر این مبنا قانون اساسی، یکی از مفاهیم بنیادین حقوق عمومی مدرن است و از همین روی، به عنوان عین یا نتیجه «قرارداد اجتماعی» و دال بر تقدم آزادی بر قدرت، و یک سند و متن «حال» تلقی می گردد که در زمان تفسیر باید به صورت پویا و روزآمد، با در نظر گرفتن افکار عمومی تفسیر گردد. در عین حال، نمی توان آن را طوری تفسیر کرد که اصول بنیادین حقوق عمومی مدرن مانند قانونی بودن جرم و مجازات، یا محدودیت قدرت و عدم صلاحیت مراجع عمومی، نادیده یا کم رنگ انگاشته شود.

نویسندگان

سید مجتبی واعظی

دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbasi, Bijan (۲۰۱۸), Fundamentals of Constitutional Law, Jangal. (In persian)Abbasi, ...
  • Aguila (y), Le Conseil constitutionnel et la philosophie du droit, ...
  • Ajodani, Masha Allah (۲۰۱۵), Iranian Constitution, Akhtaran Publishing House. (In ...
  • Aristotle(۱۹۹۲), Politics, translated by Hamid Enayat, Islamic Revolution Publications and ...
  • Barendt, Eric, An introduction to constitutional law, Oxford University Press, ...
  • Chevallier, Jacques (۱۹۹۹), Rule of Law, translated by Hamidreza Malek-Mohammadi, ...
  • Daintith, Trence, Alan Page, The executive in the Constitution, Oxford ...
  • Debbash, C, J-M, Pontier, J, Bourdon, J-C, Ricci, Droit constitutionnel ...
  • Dizpicazo, Louise Maria, "The Transformation of the Concept of Law ...
  • Hashemi, Seyyed Mohammad, "The supervision of the Guardian Council is ...
  • Favoreu, Louis, P, Gaia, …, Droit constitutionnel, Dalloz, ۲۰۰۴ ...
  • Favoreu, Louis ,…, Droit des libertés fondamentales, Dalloz, ۲۰۰۰ ...
  • Favoreu, Louis ,Thierry S. Renoux, Le contentieux constitutionnel des actes ...
  • Favoreu, Louis , L, Philipp, …, Les grandes décisions du ...
  • Gicquel, Jean, Droit constitutionnel et institutions politiques, Montchrestien, ۱۹۹۳. ...
  • Hayek, Friedrich von (۲۰۱۳), Law, Legislation and Freedom, Volume, III, ...
  • Jaafari, Mohammad Hossein (۲۰۱۲), Principles Governing the Interpretation of the ...
  • Katouzian, Nasser (۱۹۹۱), Civil Law, Preliminary Course (Legal Acts), Borna ...
  • Keiwanfar, Shahram (۲۰۱۹), Philosophical Foundations of Law Interpretation, Enteshar Company. ...
  • Kelsen, Hans (۲۰۱۷), Pure Legal Theory, translated by Ismail Nematullahi, ...
  • Lauvaux, Philippe, Les grandes démocraties contemporaines, PUF, ۱۹۹۸.. ...
  • Lock, John (۲۰۱۷), A treatise on government, translated by Hamid ...
  • Loglin, Martin (۲۰۱۸), Basics of Public Law, translated by Mohammad ...
  • Loglin, Martin (۲۰۱۵), Basics of Public Law in the West, ...
  • Loscher, Francois (۲۰۰۰), Constitutional Justice, translation and research: Seyed moatba ...
  • Mcllwain, Charles Howard, Constitutionalism: ancient and modern, Magi, ۱۹۷۵.. ...
  • Neuman, Frants (۱۹۹۴), Freedom and Power and Law, translated by ...
  • Pane, Thomas, The rights of man, ۱۷۹۲.. ...
  • Péquignot, M, Théorie du contrat administratif, Thése, Montpellier, ۱۹۴۵.. ...
  • Qazi Shariat-Panahi, Abolfazl (۱۹۹۳), Constitutional Law and Political Institutions, first ...
  • Rossum, Ralph, G.Alan Tarr, American constitutional law, v.۲, Thomson, ۲۰۰۷. ...
  • Rousseau, Jean-Jacques (۲۰۱۸), Social Contract, translated by Morteza Kalantarian, Age ...
  • Rousseau, Dominique, Droit du contentieux constitutionnel, Montchrestien, ۲۰۰۱. ...
  • Spiro, Herbert John, Constitution, www.britanica.com/article/۱۳۴۱۶۹. ۲۰۲۱. ...
  • Sudre, Frederic, …, Les grands arrêts de la Cour Européenne ...
  • Tabatbayi, Seyed Javad (۲۰۱۸), Nation, State and Rule of Law, ...
  • Vaezi, Seyed moatba, "Comparative study of the foundations and function ...
  • Vincent, Andrew (۱۹۹۷), Theories of the State, translated by Hossein ...
  • Waldron, Jeremy (۲۰۱۷), Legislation; Concepts, theories and principles, translated by ...
  • Yavari, Asdollah (۲۰۱۶), Mehdi Moradi Berlian, Parham Mehraram, Principles and ...
  • Zarooni, Dariush, Gorji Azandraiani, Ali Akbar, Behdoyan, Behrouz, "Citability of ...
  • Zoller, Elizabeth (۲۰۱۶), An introduction to public law, translated by ...
  • Zoller, Elizabeth, Les grands arrêts de la cour suprême des ...
  • نمایش کامل مراجع