بازنمایی بانوان موسیقیدان در نقاشی های دوره قاجار

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 81

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFADRAM-26-4_006

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1402

چکیده مقاله:

این پژوهش به بررسی موسیقیدانان زن در دوره قاجار بر اساس ۱۱۸ نقاشی­ قاجاری پرداخته است. هدف از  نگارش این مقاله دست­یابی به چگونگی فعالیت موسیقیدانان زن در دوره قاجار است. اطلاعاتی که این پژوهش در اختیار مخاطب می­گذارد این است که تعداد نقاشی زنان نوازنده و رقصنده بیشتر از مردان بوده است. علت این امر گرایش و دستور شاهان به تصویرسازی زنان بوده است و سلیقه حامی که شاه بوده، عامل بسیار تعیین­کننده­ای در این زمینه بوده است. به همین دلیل نمی­توان صرفا با اتکا به نقاشی­ها به رابطه جنسیت و ساز دست یافت. در هر صورت بررسی نقاشی­ها نشان داد از بین سازهای رایج در دوران قاجار، تار، سه­تار، دف، نقاره و سنج انگشتی بیشتر در دست زنان و برعکس تنبک، کمانچه و سنتور بیشتر در دست مردان دیده شده است. در نحوه­ نوازندگی سازهایی همچون تار و کمانچه، هیچ گونه تفاوتی بین زنان و مردان دیده نمی­شود. رقصندگان عموما از زن­ها بودند و فقط در یک نقاشی مربوط به حوزه مردانه، پسران زن­نما دیده شدند. رقص­های متعددی نیز در این دوره رایج بوده که رقص با چاقو و گیلاس نسبت به دوره­های پیشین نوع جدیدی است. پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر روش و ماهیت توصیفی_تحلیلی و تاریخی است.

نویسندگان

فاطمه سادات کاشانی

هنر. دانشگاه آزاد. تهران. ایران

ایلناز رهبر

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده هنر و معماری، گروه پژوهش هنر.

فیروزه شیبانی رضوانی

استادیار گروه هنر، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب (۱۳۸۶)، نقاشان دوره قاجار، گلستان هنر شماره۹، پاییز،صص ...
  • آژند، یعقوب (۱۳۹۰)، میرزامحمد خان غفاری کمال الملک، تهران: انتشارات ...
  • پاکباز، رویین (۱۳۸۱)، دایره المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر ...
  • پاکباز، رویین (۱۳۸۶)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: ...
  • تاج السطنه (۱۳۶۱)، خاطرات تاج السلطنه، به کوشش منصوره اتحادیه ...
  • تولایی، ندا. شیرازی، ماه منیر (۱۳۹۳)، مطالعه تطبیقی بازنمایی زنان ...
  • جمال زاده، محمدعلی (۱۳۴۴)، کمال الملک، هنر و مردم، شماره۳۵، ...
  • خالقی، روح الله (۱۳۷۶)، سرگذشت موسیقی ایران، تهران: انتشارات صفی ...
  • خلیلی، ناصر (۱۳۸۶)، کارهای لاکی، ویراستار انگلیسی: جولیان رابی. ترجمه ...
  • درویشی، محمدرضا (۱۳۸۴)، دایره المعارف سازهای ایران، تهران: موسسه فرهنگی_ ...
  • ذاکرجعفری، نرگس (۱۳۹۷)، نقش کنیزکان رامشگر در موسیقی قرون اولیه ...
  • رهبر، ایلناز (۱۳۸۹ الف)، موسیقی به روایت تصاویر دوران صفوی، ...
  • رهبر، ایلناز (۱۳۸۹ ب)، سازهای زهی در نگارگری ایرانی دوره ...
  • رهبر، ایلناز. اسعدی، هومان (۱۳۹۱)، جایگاه بانوان موسیقی دان در ...
  • رهبر، ایلناز (۱۳۹۸)، آیکونوگرافی موسیقی ایران؛ خطاهای تفسیر، تبیین روش ...
  • زارعی، محمدابراهیم. شریف کاظمی، خدیجه (۱۳۹۳)، مطالعه تاثیر زنان در ...
  • شین دشتکل، هلنا (۱۳۸۴)، نسخه خطی و مصور هزارویک شب، ...
  • صدیقی، نفیسه (۱۳۸۸)، نگاه مادی به زن در نقاشی های ...
  • فاطمی، ساسان (۱۳۸۰ الف)، مطرب ها از صفویه تا مشروطیت ...
  • فاطمی، ساسان (۱۳۸۰ ب)، مطرب ها از صفویه تا مشروطیت ...
  • فاطمی، ساسان (۱۳۸۹)، جایگاه موسیقی دانان درباری در دوره ی ...
  • فاطمی، ساسان (۱۳۹۴)، موسیقی، جشن و جنسیت در ایران از ...
  • کاشانی، فاطمه (۱۳۹۸)، بازتاب تصویری موسیقی در نقاشی های دوره ...
  • معیرالممالک، دوستعلی خان (۱۳۶۱)، یادداشت هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین ...
  • ملکی، توکا (۱۳۸۰)، زنان موسیقی ایران از اسطوره تا امروز، ...
  • Falk, S.J (۱۹۷۳), Qajar paintings. Persian oil paintings of the ...
  • Robinson, Basil William (۱۹۹۸), Royal Persian painting: The Qajar epoch ...
  • نمایش کامل مراجع