مفهوم «سیر نغمگی» در موسیقی دستگاهی ایران (مطالعه موردی: درآمد آواز بیات اصفهان)
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 163
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JFADRAM-22-2_001
تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1402
چکیده مقاله:
«سیر نغمگی» یک مد همانند نقشهای است که مختصات کلی گردش ملودی را در آن مد ترسیم میکند. مسیر این گردش، در زمینه بستر نغمگی هر مد، با نغماتی که نقش اساسی در تعیین هویت آن مد دارند نشانهگذاری میشود. این نغمات در موسیقی دستگاهی ایران عبارت اند از: نغمههای شاهد؛ ایست؛ خاتمه؛ و متغیر. سیر نغمگی جهت حرکت ملودی در بین این نغمات نیز جزئیاتی از چگونگی این حرکت را در اختیار میگذارد. سیر یک مد در موسیقی دستگاهی ایران همواره در لایههای زیرین ملودی مستتر بوده و هیچگاه نمودی مستقل نداشته است. هدف مولفان در این مطالعه بیرون کشیدن سیر، که ذاتا ماهیتی مجردتر از ملودی دارد، از دل قالب متعین ملودی و نمایش آن است. بدین منظور، نمونههایی از اجراهای معتبر مد درآمد آواز بیات اصفهان، به منزله مورد پژوهشی در نوع ردیفی و اجرای آزاد دستگاهی، انتخاب شد. پس از بررسی تحلیلی - تطبیقی هر نمونه، سیر ملودی آن به صورت نموداری ترسیم شد؛ مقایسه این نمودارها وجوه اشتراک بنیادی آن ها را آشکار میکند. مجموعه این اشتراکات، که میتوان گفت نمایشگر مسیری است که ملودی برای تبیین مد درآمد آواز بیات اصفهان در هر اجرای دستگاهی طی میکند، با نام نمودار سیر این مد پیشنهاد شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم چالش
کارشناس ارشد نوازندگی موسیقی ایرانی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
هومان اسعدی
استادیار گروه موسیقی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :