مطالعه تطبیقی راهکارهای پایان بندی نمایشی در درام های دهه اخیر ایران

در این مقاله سعی شده است تا با تمرکز بر جلوه­های ساختاری برخی از مهم­ترین نمایشنامه­های دهه هشتاد ایران، الگوهای رایج پایان­­بندی آنها مورد بررسی تطبیقی قرار گیرد. با انتخاب یک چارچوب مفهومی برگرفته از آرای منتقدان ادبیات نمایشی معاصر نظیر مارتین اسلین و مانفرد فیستر، تلاش می­شود تا ضمن شناخت هر چه بهتر نحوه سازماندهی اطلاعات در پرده­های پایانی آثار نمایشی مورد اشاره، دریافت تازه­ای از قابلیت­های روایی نمایشنامه­های معاصر ایران حاصل شود. مقاله حاضر با تکیه بر شاخص­ترین اشکال پایان­بندی در آثار این دهه، به سنجش ارزش­های نمایشی تعریف شده و میزان تاثیرگذاری آنها بر ساختار کلی روایت در نمونه­های مطالعاتی می­پردازد. این تحقیق به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام یافته و با هدف شناخت الگوی رایج پایان­بندی در نمایشنامه­های این دهه دنبال شده است. یافته­های این تحقیق نشان می­دهند که به رغم تنوع موضوعی و ساختاری، نمایشنامه­های این دهه اغلب متمایل به نوعی تجربه­گرایی در کاربرد الگوهای پایان­بندی ناتمام، نیمه تمام و یا کاملا باز می­باشند. بازتاب این گرایش عمده را می­توان در سبک­های روایی نمایشنامه­نویسان متاخر ایران و نوآوری در شیوه­های نگارشی آنها مشاهده کرد.