خوانش بینامتنی تداوم نقوش ساسانی در بافته های بیزانس و مصر در دوران پساساسانی(۷-۱۰م.)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 69

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-27-4_011

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1402

چکیده مقاله:

نقوش دوره ساسانی (۲۲۴ تا ۶۵۱ م.) تا قرن­ها پس از فروپاشی این سلسله، در منسوجات بسیاری از نقاط جهان مورد پذیرش بوده و تکرار می­شده­است. اما علیرغم این تقلید وسیع و شباهت بسیار میان این نقوش و نقوش ساسانی، در منسوجات مناطق مختلف خصایصی وجود دارد که موجب شناسایی و تفکیک آنها از یکدیگر شده و امروزه موجب تمایز و تشخیص این منسوجات به اصطلاح پساساسانی می­شود. مقاله حاضر قصد دارد با بررسی نقوش ساسانی و نحوه گسترش آنها در منسوجات مصر و بیزانس در دوران پساساسانی (۱۰-۷ م.)، عوامل موثر در پذیرش این نقوش و تفاوت­های میان نقوش منسوجات مناطق گوناگون در زمان تقلید از برخی نقوش مشابه ساسانی را بازیابد. پژوهش با روش تطبیقی­- تاریخی و با استفاده از رویکرد بینامتنیت و در نظر گرفتن نقوش ساسانی و منسوجات مصر و بیزانس به مثابه متن، ساختار نقوش و همچنین نحوه تکثیر و بازآفرینی آنها در دو منطقه مختلف مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشانگر آن است که تمدن­ های گوناگون  که مناطق مختلف با توجه به دانش قبلی و پیش­ متن­ های خود تفسیر متفاوتی از یک نقش مشابه ارائه می­دهند و در فرآیند بازتولید آن نقش، متن جدیدی با توجه به شاخصه­ها و مفاهیم برگرفته از هویت منطقه­ای پدید می آید که شباهت خود را با نمونه اولیه حفظ کرده ­است.

نویسندگان

ماه منیر سیاحی

کارشناس ارشد طراحی پارچه و لباس، گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س،) تهران، ایران.

فریناز فربود

دانشیار گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س،) تهران، ایران.

مهدی کشاورز افشار

استادیار گروه پژوهش و تاریخ هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پرادا، ادیت؛ دایسون، رابرت و ویلکینسون، چارلز (۲۵۳۷)، هنر ایران ...
  • پوپ، آرتور و آکرمن، فیلیس (۱۳۹۴)، سیری در هنر ایران ...
  • پورجعفر، محمدرضا و محمودی، فتانه (۱۳۸۷)، بررسی تطبیقی پارچه های ...
  • دهقانی، زهرا(۱۳۹۰)، نقوش متقارن و مدالیون ها در هنر ساسانی ...
  • روح فر، زهره (۱۳۸۰)، نگاهی بر پارچه بافی دوران اسلامی، ...
  • ریاضی، محمدرضا(۱۳۸۲)، طرح ها و نقوش لباس ها و بافته ...
  • سرافراز، علی اکبر و فیروزمندی، بهمن (۱۳۸۱)، باستانشناسی و هنر ...
  • سوسور، فردیناندو(۱۳۸۷): دوره زبان شناسی عمومی، ترجمه: کورش صفوی، نشر ...
  • طاهری، علیرضا (۱۳۹۴)، بررسی سیر تحول مدالیون بافته های ساسانی ...
  • طاهری، علیرضا (۱۳۸۸)، تاثیر تصویر سیمرغ ساسانی بر روی هنر ...
  • فربود، فریناز و پورجعفر، محمدرضا (۱۳۸۶)، بررسی تطبیقی منسوجات ایران ...
  • فریه، ر.دبلیو (۱۳۷۴)، هنرهای ایران، ترجمه: پرویز مرزبان، نشر فرزان، ...
  • کنگرانی، منیژه (۱۳۸۵)، بینامتنیت در هنر با نگاهی به نقاشی ...
  • گریشمن، رومن (۱۳۹۰)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ...
  • نامورمطلق، بهمن (۱۳۸۶ الف)، ترامتنیت مطالعه یک متن با دیگر ...
  • نامورمطلق، بهمن (۱۳۸۶ ب)، تاملی بر نظریه بینامتنیت بارت امپراتوری ...
  • Grabar, André N. (۱۹۶۷) The Art of the Byzantine Empire. ...
  • Hedayat Munroe, Nazanin (۲۰۱۲), Woven silk, www. Metmuseum.org, retrieved: Jan ...
  • Jalali, Maryam, Smithsonian, George M. (۲۰۱۳), Textiles in Global Trade: ...
  • Mackie, L. W. (۲۰۱۵). Symbols of power: luxury textiles from ...
  • Mathews, Thomas F. et al. (۱۹۹۷), The glory of Byzantium: ...
  • Stauffer, Annemarie et al. (۱۹۹۵) Textiles of late Antiquity. Metropolitan ...
  • نمایش کامل مراجع