تاثیر منسوجات ایران دوران آل بویه و سلجوقی بر اسپانیای اسلامی (مطالعه موردی: منسوجات دوران مرابطون و موحدون)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 149

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-22-2_009

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

فتوحات مسلمانان در دوره اموی، زمینه ساز ورود اسلام به اسپانیا و دگرگونی فرهنگ و هنر آندلس، به ویژه منسوجات این دوران، از منظر طراحی نقوش بود. برخی محققان، منسوجات اسپانیای اسلامی را تداوم سنت طراحی منسوجات ایران ساسانی می دانند؛ اما پژوهش حاضر بر بنیاد این فرضیه شکل گرفته است که در منسوجات اندلس، به ویژه در دوران حکمرانی مرابطون و موحدون، شواهدی از نوآوری های منسوجات دوران هم عصر آنها، حکومت های آل بویه و سلجوقی که خود تداوم سنت ساسانی محسوب می شوند، قابل مشاهده است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، کشف دلایل و میزان این تاثیرپذیری از طریق بررسی مستندات تاریخی، مقایسه نقوش و ترکیب بندی شواهد منسوجات دو تمدن به منظور بررسی فرضیه مزبور است. نتایج پژوهش، نشانگر نقش تجارت در این زمینه و تاثیرپذیری منسوجات مرابطون از  نقش مایه های انسانی، حیوانی، پرندگان و نمادهای عقاب دو سر، درخت زندگی و ترکیب بندی مدالیون های حاشیه دار منسوجات آل بویه است. استفاده از نقوش هندسی، ستاره هشت پر، لوزی و چلیپا نیز می تواند نشانگر تاثیرپذیری محدود موحدون از منسوجات سلجوقی باشد. کاهش تاثیر در دوره موحدون را باید نتیجه توجه حاکمان موحد به ساده زیستی، طرد نقوش جانداران، تمایل به نقوش هندسی تزیینات معماری، کاهش واردات ناشی از پیشرفت صنعت نساجی اندلس و تبدیل آن به قطب نساجی اروپا دانست.

نویسندگان

فریناز فربود

استادیار گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

سمانه پورعزیزی

دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزاد، میترا (۱۳۸۴)، معماری ایران در دوران آل بویه، تهران: ...
  • آکرمن، فیلیس (۱۳۸۷)، پارچه های دوره اسلامی، ترجمه زهره روح ...
  • آل علی، نورالدین (۱۳۷۰)، اسلام در غرب، تاریخ اسلام در ...
  • ابن حوقل(۱۳۴۵)، صوره الارض، ترجمه جعفر شعار، تهران: بنیاد فرهنگ ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد و گرابر، اولک (۱۳۸۴)، هنر و معماری اسلامی ...
  • بوثورث،ک.ا (۱۳۴۹)، سلسله هایاسلامی، ترجمه فریدون بدر ه ای، تهران: ...
  • بیکر، پاتریشیا (۱۳۸۵)، منسوجات اسلامی، ترجمه مهناز شایسته فر، تهران: ...
  • پرایس، کریستین (۱۳۴۷)، تاریخهنراسلامی، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: بنگاه ...
  • پوپ، آرتور اپهام (۱۳۸۴)، شاهکارهایهنرایران، اقتباس و نگارش پرویز ناتل ...
  • پیگولوسکایا، دن.د و دیگران (۱۳۶۳)، تاریخایرانازدورانباستانتاپایانسده۱۸میلادی، ترجمه کریم کشاورز، تهران: ...
  • چلونگر، محمدعلی و اصغری، پروین (۱۳۹۲)، «پیامدهای اجتماعی حضور مسلمانان ...
  • حلمی احمد، کمال الدین (۱۳۸۳)، دولتسلجوقیان، ترجمه عبدالله ناصری طاهری، ...
  • خزایی، محمد (۱۳۸۵)، «نقش تزیینات ساسانی در شکل گیری هنر ...
  • دادور، ابوالقاسم و حدیدی، الناز (۱۳۹۲)، «بررسی نقوش منسوجات قرون ...
  • دونان و دیگران (۱۳۸۳)، تاریخ جهان لاروس، جلد اول، روزگار ...
  • دیماند، س.م (۱۳۸۳)، راهنمایصنایعاسلامی، ترجمه عبدالله فریار، تهران: انتشارات علمی ...
  • روح فر، زهره (۱۳۶۹)، «نقوش اساطیری در پارچه های آل ...
  • زکی، محمدحسن (۱۳۷۷)، هنرایراندرروزگاراسلامی، ترجمه محمد ابراهیم اقلیدی، تهران: صدای ...
  • زند داودی، عسل (۱۳۸۸)، «بررسی نقوش دست بافته های دوره ...
  • سعیدیان جزی، مریم (۱۳۹۱)، «درآمدی بر تاریخ اجتماعی اسپانیای اسلامی ...
  • شفا، شجاع الدین (۱۳۸۵)، ایران در اسپانیا، ترجمه مهدی سمسار، ...
  • طالب پور، فریده و خطایی، سوسن (۱۳۹۰)، «بررسی تصویر انسان ...
  • عنان، محمد عبدالله (۱۳۷۰)، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ترجمه ...
  • فتحی، لیدا و فربود، فریناز (۱۳۸۸)، «سیر تحول نقوش پرنده ...
  • فریه ر.دبلیو (۱۳۷۴)، درباره هنرهای ایران، ترجمه پرویز مرزبان، تهران: ...
  • قربانی، زین العابدین (۱۳۷۰)، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، ج ...
  • کاتلی، مارگریتا و هامبی، لوئی (۱۳۷۶)، هنر سلجوقی و خوارزمی، ...
  • کلاویخو، رویی گونسالس (۱۳۳۷)، سفرنامه، ترجمه مسعود رجب نیا ، ...
  • کونل، ارنست (۱۳۴۷)، هنر اسلامی، ترجمه هوشنگ طاهری، تهران: مشعل ...
  • لوبون، گوستاو (۱۳۴۷)، تاریخ تمدن اسلام و عرب، ترجمه سیدهاشم ...
  • مکداول ، ج. الگرو (۱۳۷۴)، نساجی، ترجمه پرویز مرزبان، هنرهای ...
  • معتضد، خسرو (۱۳۶۶)، حاج امین الضرب و تاریخ تجارت و ...
  • نهرو، جواهر لعل (۱۳۵۳)، نگاهی به تاریخ جهان، ج اول، ...
  • ورجاوند، پرویز (۱۳۵۱)، «سیری در هنر ایران و دیگر سرزمین ...
  • ویلسن، ج.کریستی (۱۳۱۷)، تاریخ صنایع ایران، ترجمه عبدالله فریار، تهران: ...
  • Ardzrooni, Leon (۱۹۱۳), Commerce and Industry in Spain during Ancient ...
  • Bloom, J. M., Blair, S., (۱۹۹۷), Islamic arts Phaidon Press, London ...
  • Bloom, J. M. (۲۰۰۴). Facts and fantasy in Buyid art. Oriente ...
  • Buresi, Pascal (۲۰۱۲), Governing the Empire: Provincial Administration in the Almohad ...
  • Dodds, Jerrilynn (۱۹۹۲), Al-andalus: the art of Islamic spain, Metropolitan ...
  • Gómez, Emilio Garcia (۱۹۶۲), Estudio del Dar at-tiraz. Al-Andalus, ۲۷(۱): ...
  • Harris, Jeniffer (۱۹۹۳), ۵۰۰۰ years of Textiles, British museum press, ...
  • Keay, Simon J. (۱۹۸۸), Roman Spain, University of California Press, ...
  • Kuhnel, Ernest (۱۹۶۰), Some observations on Buyid silks, Survey of ...
  • Lombard, M. (۲۰۰۴), Les textiles dans le monde musulman du ...
  • Partearroyo, Cristina (۱۹۹۲), Almoravid and Almohad Textiles, Al-Andalus: The Art of Islamic ...
  • Pope, Arthur Upham (۱۹۶۷), A Survey of Persian Art, Vol.XIV, ...
  • Serjeant, Robert Bertram (۱۹۷۲), Islamic textile: materials for a history ...
  • Shepherd, D. G. (۱۹۵۱), A twelfth-century Hispano-Islamic silk, The Bulletin ...
  • Shepherd, Dorothy G.(۱۹۵۷), A dated hispano-islamic silk, Ars Orientalis ۲: ...
  • Shepherd, Dorothy (۱۹۶۰), Some observations on Buyid silks, Survey of ...
  • Terrasse, H. (۱۹۵۸), Islam d'Espagne' une rencontre de l'Orient et ...
  • www.clevelandart.org, Retrived:۲۰۱۶/۰۱/۲۵ ...
  • www.metmuseum.org, Retrieved: ۲۰۱۶/۰۲/۱۰ ...
  • www.vam.ac.uk, Retrieved:۲۰۱۵/۰۱/۳۰ ...
  • نمایش کامل مراجع