تحلیلی نقشمایه های نمادین و اساطیری در هنر کلماکره لرستان

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 67

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-20-2_006

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

گنجینهکلماکره بهطوراتفاقیدرسال ۱۳۶۸ ه.ش توسطیکشکارچیمحلیدر غار کلماکره واقعدر ۲۰ کیلومتریشمالغربشهرستانپلدختردراستان لرستان کشف شد. اشیاء این گنجینهشاملانواع ظروف،ریتون­ها،مجسمه­هایانسانیوحیوانی،صورتک­ها،پلاک­ها،زیورآلاتو...از جنس نقره و طلا استکه متعلق به دوران ایلام نو (هزاره اول ق.م) هستند.در پژوهشی که منجر به شناسایی و مستندسازی اشیای گنجینه غار کلماکره لرستان در موزه­های داخل و خارج از ایران شد، نقوش اساطیری و نمادین روی اشیاء و چگونگی تحول باورهای آئینی و مذهبی آنها بررسی و تجزیه و تحلیل شد. در طی این پژوهش بخشی از حلقه ارتباطی فرهنگی/تاریخی سازندگان این اشیاء از نظر تکنیک هنر فلزکاری و نمادشناسی با سایر اقوام ایرانی و تمدن­های همجوار در این دوره تاریخی و پس از آن مقایسه و بررسی شد. مفاهیم و بن­مایه­های نمادین و اساطیریآفرینش(نبرد نور و تاریکی)، چهره­هاینمادین (شاهوقهرمان)، موجوداتاساطیری (موجوداتفراطبیعی و جانوران)، عناصر طبیعت (گیاهان، رستنی­ها وآب)، ابزارهای تشریفاتی شگفتونقوش اساطیری روی اشیاء، همه تبیین­کننده افکار، عقاید و باورهای صاحبان و سازندگان آنهاست که حضور قدرت­های ماوراءالطبیعه در آنها مشهود است. این پژوهش به روش تحلیلی استقرایی و با تاکید بر مطالعه نقوش و فرم اشیاء انجام شده است.همچنین از روش مشاهدهومراجعه به موزه­های داخل کشور و جستجوی اینترنتی در وب سایتموزه­های خارجی،روش مقایسه­ای و بررسی اسناد و متون تاریخی استفاده شده است.

نویسندگان

لیلا خسروی

استادیار گروه تاریخی پژوهشکده باستان شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تهران، ایران.