بررسی اثر میکوریزا آربوسکولار (Arbuscular mycorrhiza)و تریکودرما هارزیانوم((Trichoderma harzianum بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی و عملکردی ارزن در دو منطقه بیرجند و سرایان

کودهای زیستی جمعیت متراکم یک یا چند میکروارگانیزم مفید خاکزی و یا فرآورده متابولیک این موجودات هستند که با هدف تامین نیازغذایی مورد نیاز گیاه در اکوسیستم های زراعی به کار می روند. این مطالعه با هدف بررسی اثر قارچ تریکودرما هارزیانوم و میکوریزا آربوسکولار بر برخی از خصوصیات مرفولوژیکی و عملکردی گیاه ارزن در شهرستان های بیرجند و سرایان واقع در خراسان جنوبی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه بیرجند و آموزشکده کشاورزی شهرستان سرایان در خرداد سال ۱۴۰۱ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل میکوریزا، تریکودرما، ترکیب میکوریزا+تریکودرما و شاهد بود. نتایج تجزیه تحلیل واریانس نشان داد که استفاده از تریکودرما هارزیانوم و میکوریزا آربوسکولار باعث معنی دارشدن فاکتورهای اندازهگیری شده در سطح احتمال ۱% نسبت به شاهد شد. در بررسی مقایسه میانگین ساده اثر تیمار بر برخی از خصوصیات مرفولوژیکی و عملکردی ، تریکودرما هارزیانوم باعث افزایش ارتفاع گیاه، طول برگ، وزن هزاردانه و وزن خشک بوته شد. اما در بررسی اثر متقابل تیمار در مکان میکوریزای سرایان بیشترین میزان ارتفاع۲ را داشت و طول برگ در ترکیب میکوریزا+تریکودرما دارای بیشترین میزان بود. در بررسی مقایسه میانگین ساده اثر میکوریزا آربوسکولار بر ارزن، افزایش قطر ساقه ، طول پانیکول، تعداد برگ در گیاه، تعداد پانیکول، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه در مترمربع و شاخص برداشت مشاهده شد. همچنین در بررسی مقایسه میانگین اثر متقابل تیمار در مکان مشاهده شد که میکوریزای سرایان بیشترین میزان قطرساقه ، تعداد برگ در گیاه، تعداد دانه در گیاه و عملکرد دانه را به خود اختصاص داد.