سرخ فامی و تندرنگی در معماری قاجار، رنگ پژوهی بر روی ۲۰ پوشانه ی حوضخانه های تبریز

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 92

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAUP-26-3_002

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

رنگ به عنوان یکی از عناصر زیبایی ‎شناختی در معماری ایران، همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. هدف این پژوهش، رنگ شناسی معماری دوره ی قاجار و راستی آزمایی انگاره ی تندوتیزی و سرزندگی رنگ های به کاررفته، از طریق پایش فراوانی فام ها و پرمایگی رنگی پوشانه های این دوره است. به این منظور تعداد ۲۰ پوشانه از حوضخانه های متعلق به خانه های قاجاری تبریز، انتخاب و مشخصات و محدوده های رنگی آن ها با استفاده از سامانه های رنگ مانسل و ISCC-NBS شناسایی شد. همینطور داده های برگرفته از تصاویر ترسیمی، مبنای تحلیل های رنگ شناسانه ی پژوهش قرار گرفت. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. یافته ها نشان می دهند پالت رنگ آمیزی پوشانه ها، عمدتا شامل سه فام «قرمز، آبی و سبز» است که رنگ های متعلق به فام قرمز با ۳۶/۳۳%، در رتبه ی نخست کمیت قرار دارند. سنجش میزان پرمایگی رنگ ها بیان می کند که غالب رنگ های به کاررفته از گستره ی رنگی با درجه ی اشباع بالا انتخاب شده اند و این خصیصه، آن ها را در محدوده ی سرزندگی جای می دهد. رنگ سفید، در کنار رنگ قرمز، از حضوری چشمگیر در ترکیب رنگی پوشانه ها برخوردار است و در جلوگیری از تراکم و انباشتگی رنگی، نقشی کلیدی ایفا می کند. این موضوع نشان می دهد طراحان و معماران قاجاری این شهر از درایت و مهارت بالایی برای ساماندهی رنگی برخوردار بوده اند.

کلیدواژه ها:

خانه های قاجاری تبریز ، پوشانه ، حوضخانه ، رنگ ، سرزندگی رنگی

نویسندگان

مسعود وحدت طلب

دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

شبنم جعفری

کارشناس ارشد معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرشیو دفتر فنی اداره ی کل میراث فرهنگی، گردشگری و ...
  • اردلان، نادر و بختیار، لاله (۱۳۹۴)، حس وحدت: نقش سنت ...
  • اسمعیلی سنگری، حسین و عمرانی، بهروز (۱۳۹۳)، تاریخ و معماری ...
  • بانی مسعود، امیر (۱۳۸۸)، معماری معاصر ایران، در تکاپوی بین ...
  • بمانیان، محمدرضا؛ عربعلی زاده مهابادی، علی و الفت، میلاد (۱۳۹۶)، ...
  • بهشتی، سید محمد و قیومی بید هندی، مهرداد (۱۳۸۸)، فرهنگ ...
  • پاکباز، رویین (۱۳۸۵)، نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز، چاپ ...
  • پوپ، آرتور (۱۳۸۵)، معماری ایران، ترجمه ی غلامحسین صدری افشار، ...
  • پیرنیا، محمدکریم (۱۳۹۰)، آشنایی با معماری اسلامی ایران (ساختمان های ...
  • تدین، بهاره؛ قلعه نویی، محمود و ایوبی، رضا (۱۳۹۷)، ارایه ...
  • جوانی، اصغر؛ کیانمهر، قباد؛ مهیار، فروغ و سیدی، سید علی ...
  • حاجی قاسمی، کامبیز (۱۳۹۱)، شاخصه های معماری اسلامی ایران، صفه، ...
  • حبیب، سوزان؛ مستغنی، علیرضا و رحمانی، ندا (۱۳۹۳)، پالت رنگ ...
  • حق جو، امیر؛ سلطان زاده، حسین؛ تهرانی، فرهاد و آیوازیان، ...
  • حیدری زادی، احسان؛ کابلی، محمدهادی و زارع، لیلا (۱۳۹۷)، روش ...
  • زابلی نژاد، هدی (۱۳۸۷)، بررسی نقوش اصیل قاجاری. فصلنامه ی ...
  • ساریخانی، مجید (۱۳۸۳)، بررسی باستان شناسانه ی خانه های قدیمی ...
  • کمالی، محمدرضا (۱۳۸۹)، بررسی معماری دوره ی قاجار، دانش مرمت ...
  • کوراتولا، جووانی و اسکارچیا، جان روبرتو (۱۳۹۴)، هنر و معماری ...
  • کیانمهر، قباد؛ تقوی نژاد، بهاره و میرصالحیان، صدیقه (۱۳۹۴)، گونه ...
  • کیانی، محمدیوسف (۱۳۷۶)، تزیینات وابسته به معماری ایران دوره ی ...
  • کی نژاد، محمدعلی و شیرازی، محمد رضا (۱۳۹۷)، خانه های ...
  • گلریز، سیدمحمد علی (۱۳۳۷)، مینودر یا باب الجنه قزوین، دانشگاه ...
  • گیرشمن، رومن (۱۳۹۰)، هنر ایران در دوران ماد و هخامنشی، ...
  • ویلبر، دونالد ن (۱۳۶۵)، معماری اسلامی ایران در دوره ی ...
  • هولتس شو، لیندا (۱۳۹۵)، مبانی کامل شناخت رنگ برای طراحان، ...
  • هیل، درک و گرابر، الگ (۱۳۸۶)، معماری و تزئینات اسلامی، ...
  • Baniani, M. & Yamamoto, S. (۲۰۱۵). A comparative study on ...
  • Barry, M. (۱۹۹۶). Colour and symbolism in Islamic architecture: Eight ...
  • Bright, k. & Cook, G. (۲۰۱۰). The colour, light and ...
  • Cochrane, S. (۲۰۱۴). The Munsell Color System: A scientific compromise ...
  • Kelly, K. L. (۱۹۷۶). The universal color language. In Kelly, ...
  • Kelly, K. L. & Judd, D. B. (۱۹۷۶). The ISCC-NBS ...
  • Lima, M. J. A., Nascimento, C. F. & Rocha, F. ...
  • Lüscher, M. (۱۹۷۱), The Lüscher color test. Translated and edited ...
  • Mahnke, F. H. (۱۹۹۶). Color, environment, and human response: An ...
  • Milotta, F. L. M., Stanco, F., Tanasi, D. & Gueli, ...
  • Moslemzadeh, M., Larki, A. & Ghanemi, K. (۲۰۲۰). A combination ...
  • Nemcsics, A. & Caivano, J. L. (۲۰۱۶). Color order systems. ...
  • Peng, B., Zhou, J., Xu, J. Fan, M., Ma, Y., ...
  • Pitarch Martí, A., Zilhão, J., d'Errico, F., Cantalejo-Duarte, P., Domínguez-Bella, ...
  • Seherr-Thoss, S. P. & Seherr-Thoss, H. C. (۱۹۶۸). Design and ...
  • Shoberl, F. (۱۸۲۲). Persia, containing a brief description of the ...
  • The Red Hue and Color Sharpness in Qajar Arc ...
  • نمایش کامل مراجع