بازخوانی جامعه شناختی "اخلاق عرفانی" با تکیه بر روایات سلوکی ابوسعید ابوالخیر
محل انتشار: فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، دوره: 14، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 73
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SOST-14-1_005
تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402
چکیده مقاله:
یکی از بعدهای اخلاق عرفانی، که عارفان به آن اهتمام داشته اند، جنبه اجتماعی آن است. برخلاف آنچه عموما تصور می شود، عرفان اسلامی جریانی منفعل نسبت به جامعه نبوده است و مسولیت پذیری عارفان در فتوت نامه ها و توصیه های سلوکی آنان کاملا آشکار است. هدف از این تحقیق، بررسی ابعاد اجتماعی در سیره و احوال عارفان مسلمان است، که بهترین نمونه چنین زیست اجتماعی عرفانی را می توان در فتوت نامه ها و حکایات سلوکی ابوسعید ابوالخیر مشاهده نمود. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که زیست اجتماعی ابوسعید ابوالخیر یکی از بهترین الگوها برای اخلاق اجتماعی عرفانی محسوب می گردد. وی عبادت را فقط عزلت نشینی نمی داند، بلکه یکی از مهم ترین جنبه های دین داری را در مسولیت اجتماعی، جستجو می کند و هیچ گاه بر رهبانیت و فاصله گرفتن از جامعه، تاکید نمی کند. از مهم ترین بن مایه های حکایات ابوسعید، خدمت به خلق به عنوان یک وظیفه عبادی، توجه به حقوق دیگران، گذشت و ایثار، وفاداری و مسولیت پذیری وی نسبت به جامعه است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و مراجعه به کتب اخلاقی عرفانی و با استناد به اثر اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابوسعید، در جهت مصداق یابی اخلاق اجتماعی عرفانی انجام یافته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
زینب شریعت نیا
دانشجوی دکتری عرفان اسلامی پژوهشکده امام خمینی
سمیه خادمی
استادیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان