نقد و بررسی روش مفسران در تفسیر آیه﴿تسبح له السماوات السبع والارض ومن فیهن... ﴾(اسراء/۴۴)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 142

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TSHQ-7-12_001

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

آیه کریمه ۴۴ سوره اسراء، که به تسبیح عمومی موجودات اشاره دارد، بدلیل در بر داشتن ابعاد عمیق کلامی و عرفانی، مباحث فراوان و بعضا متعارضی را میان مفسرین برانگیخته است. برخی مفسرین با استناد به براهین عقلی امکان تسبیح حقیقی برای موجودات را منتفی دانسته و دلالت آیه را بر تسبیح حالی و مجازی اثبات نموده اند که با ظاهر بسیاری از روایات معتبر در تعارض است. از سوی دیگر تنی چند از مفسران معتقدند همه مخلوقات عالم دارای علم، شعور و حیات بوده و مقصود از تسبیح، تسبیح حقیقی است. یکی از راه های کشف معنای حقیقی و صحیح آیه، تفحص از روش تفسیری صحیحی است که بر قواعد و اصول تفسیری استوار باشد. این پژوهش بر آن است تا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه تطبیقی روش تفسیری تفاسیر معتبر، از مهمترین تفاسیر فریقین در انواع گرایشهای روایی، کلامی و عرفانی کامل-ترین دیدگاه و علل آن را شناسایی نماید. بر این اساس، نتایج به دست آمده حکایت از آن دارد که روش تفسیری علامه طباطبایی(ره) در تفسیر المیزان به سبب کاربست اصول و قواعد صحیح تفسیری از قبیل «تفسیر قرآن به قرآن»، «تدبر در سیاق آیه»، «به کار گیری روش عقلی در استدلالات کلامی»، «استناد روایی و همسویی دیدگاه با روایات معتبر موجود در ذیل آیه»، جامع ترین روش ها به شمار می آید.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

ایوب امرائی

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه آیت الله بروجردی(ره)،بروجرد، ایران

محمد هادی سیفی

دانشجوی کارشناسی ارشد،علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم قرآنی شیراز ، شیراز،ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامهقرآن کریم ترجمه محمد مهدی فولادوندابن عجیبه، احمد (۱۴۱۹ق): «البحر ...
  • ابنعاشور، محمدطاهر (۱۴۲۰ق): «تفسیر التحریر و التنویر»، بیروت: موسسه التاریخ ...
  • ابن عربی، محی الدین (بی­تا): «الفتوحات المکیه»، بیروت: دار الصادر، ...
  • ابنکثیر، اسماعیل بن عمر (۱۴۱۹ق): «تفسیر القرآن العظیم»، بیروت: دار ...
  • ابوالسعود، محمد بن محمد (۱۹۸۳م): «تفسیر ابی السعود»، لبنان: دار ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (۱۴۰۸ق): «روض الجنان و روح ...
  • ابوحمزه ثمالی، ثابت بن دینار (۱۴۲۰ق): «تفسیر القرآن الکریم»، بیروت: ...
  • اسعدی، محمد و همکاران (۱۳۹۰ش): «آسیب شناسی جریان­های تفسیری»، قم: ...
  • امین، نصرتبیگم (بی­تا): «تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن»، بی­جا، ...
  • آلوسی، محمود بن عبدالله (۱۴۱۵ق): «روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • بابایی، علی اکبر (۱۳۸۱ش): «مکاتب تفسیری»، تهران: پژوهشکده حوزه و ...
  • بابایی و دیگران، علی اکبر (۱۳۸۸ش): «روش شناسی تفسیر قرآن»، ...
  • بحرانی، هاشم بن سلیمان (۱۴۱۵ق): «البرهان فی تفسیر القرآن»، قم: ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (۱۴۲۰ق): «معالم التنزیل»، لبنان: دار احیاء ...
  • پانی پتی، ثناءالله (۱۴۱۲ق): «التفسیر المظهری»، پاکستان: مکتبه رشدیه، چاپ ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد (۱۴۲۲ق): «الکشف و البیان»، بیروت: دار ...
  • جرجانی، حسین بن حسن (۱۳۷۸ش): «جلاء الاذهان و جلاء الاحزان( ...
  • حقی برسوی، اسماعیل بن مصطفی (۱۱۳۷ق): «تفسیر روح البیان»، بیروت: ...
  • حویزی، عبدعلی بن جمعه(۱۴۱۵ق): «تفسیر نور الثقلین»، قم: اسماعیلیان، چاپ ...
  • خطیب، عبدالکریم(۱۴۲۴ق): «التفسیر القرآنی للقرآن»، بیروت: دار الفکر العربی، چاپ ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی (۱۳۸۲ش): «درسنامه روش­ها و گرایش­های تفسیری»، قم: ...
  • روزبهان بقلی، روزبهان بن ابینصر (۲۰۰۸م): «عرائس البیان فی حقائق ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۱۷ق): «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
  • سلطان علی شاه، سلطان محمد بن حیدر (۱۳۷۲ش): «بیان السعاده ...
  • سلمی، ابو عبد الرحمن محمد بن الحسین السلمی (۱۳۶۹ش): «مجموعه ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (۱۴۰۴ق): «الدر المنثور فی التفسیر بالماثور»، ...
  • صادقی تهرانی، محمد (۱۳۸۶ش): «نقدی بر دین پژوهی فلسفه معاصر»، ...
  • صادقی تهرانی، محمد (۱۴۰۶ق): «الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و ...
  • صدر، محمدباقر (۱۴۱۰ق): «دروس فی علم الاصول»، قم: موسسه النشر ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۰ق): «المیزان فی تفسیر القرآن»، بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • (بی­تا): «المیزان فی تفسیر القرآن»، قم: جامعه مدرسین فی الحوزه ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲ش): «مجمع البیان فی تفسیر القرآن»، ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۸۹ق): «التبیان فی تفسیر القرآن»، بیروت: ...
  • طیب، عبدالحسین (۱۳۶۹ش): «اطیب البیان فی تفسیر القرآن»، تهران: اسلام، ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰ق): «التفسیر الکبیر(مفاتیح الغیب)»، بیروت: ...
  • فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (۱۴۱۵ق): «تفسیر الصافی»، تهران: ...
  • سید قطب (۱۴۲۵): «فی ظلال القرآن»، بیروت: دارالشروق، چاپ سی ...
  • کاشانی، فتح الله بن شکر الله (۱۳۰۰ش): «منهج الصادقین فی ...
  • کاشفی، حسین بن علی (۱۱۷۶ق): «تفسیر حسینی»، سراوان: کتابفروشی نور، ...
  • مطهری،مرتضی (۱۳۶۹ش): «آشنایی با قرآن ۴ »، تهران: انتشارات صدرا، ...
  • مودب،سید رضا (۱۳۸۶ش): «روش های تفسیر قرآن»، قم: انتشارات دانشگاه ...
  • نظام الاعرج، حسن بن محمد (۱۴۱۶ق): «تفسیر غرائب القرآن و ...
  • نووی، محمد (۱۴۱۷ق): «مراح لبید لکشف معنی القرآن المجید»، بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع